Οι ειδικοί επιμένουν πάντως στο ότι το πιο ασφαλές είναι η άρση του lockdown να γίνει βήμα – βήμα ώστε να εξασφαλίζεται το αναγκαίο χρονικό διάστημα, περίπου 10 ημέρες, για να αξιολογείται η επίπτωση της κάθε δραστηριότητας που «ανοίγει» στην επιδημιολογική εικόνα.
Την ώρα που η επιδημιολογική εικόνα της χώρας συνολικά εμφανίζει τάσεις σταθεροποίησης, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην κατάρτιση ενός σχεδίου για το άνοιγμα νέων οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων ανά δύο εβδομάδες, εφόσον το επιτρέπουν τα υγειονομικά στοιχεία.
Στο «τραπέζι» όπως έχουν αναφέρει στελέχη της κυβέρνησης βρίσκεται η λειτουργία των χιονοδρομικών κέντρων από την προσεχή Δευτέρα, 25 Ιανουαρίου, καθώς και τα πρακτορεία του ΟΠΑΠ που υπολογίζεται ότι απασχολούν περί τις 20.000 εργαζόμενους.
Επίσης, δεν αποκλείεται να επιτραπεί ξανά το ψάρεμα και το κυνήγι την προσεχή εβδομάδα, καθώς όπως είχε πει ο καθηγητής Χαράλαμπος Γώγος, μετά το άνοιγμα της αγοράς θα μπορούσαν να επανεξεταστούν οι συγκεκριμένες δραστηριότητες.
Τα σενάρια για Γυμνάσια – Λύκεια και εστίαση
Όσον αφορά τα σχολεία, μια από τις επικρατέστερες ημερομηνίες για να ξεκινήσουν τα δια ζώσης μαθήματα σε Γυμνάσια και τα Λύκεια είναι η 1η Φεβρουαρίου.
Το άνοιγμα της εστίασης τοποθετείται περί τα μέσα Φεβρουαρίου, ωστόσο οι πελάτες θα κάθονται αυστηρά σε εξωτερικούς και σε καμιά περίπτωση εντός των καταστημάτων.
Πάντως οι ειδικοί επιμένουν στο ότι το πιο ασφαλές είναι η άρση του lockdown να γίνει βήμα – βήμα ώστε να εξασφαλίζεται το αναγκαίο χρονικό διάστημα, περίπου 10 ημέρες, για να αξιολογείται η επίπτωση της κάθε δραστηριότητας που «ανοίγει» στην επιδημιολογική εικόνα.
Ειδικοί: Πρέπει όλα να γίνουν αργά και σταθερά – Όχι περισσότερα γενναία βήματα
Αυτός είναι και ο λόγος που οι επιστήμονες σπεύδουν να μειώσουν τις προσδοκίες για άμεση επαναλειτουργία της οικονομίας, αφού όπως εξηγούν πρώτα πρέπει να δούμε τα αποτελέσματα από το άνοιγμα των καταστημάτων και της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και στη συνέχεια θα προχωρήσουν σε συζητήσεις για την επαναλειτουργία των υπόλοιπων τμημάτων της οικονομίας και της εκπαίδευσης.
Για παράδειγμα, πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται για ποιο λόγο, αφού άνοιξαν τα μαγαζιά, χωρίς ραντεβού, η κυβέρνηση δεν προχώρησε -σε μερικό έστω- άνοιγμα της εστίασης.
Όπως εξηγούν τόσο στο κυβερνητικό, όσο και στο επιστημονικό επιτελείο, η ώρα της εστίασης δεν έχει έρθει ακόμα και ενδέχεται να αργήσει να φτάσει. Ενδεικτικά είναι τα όσα είπε ο Νίκος Σύψας, ο οποίος μεταξύ άλλων ξεκαθάρισε πως «η εστίαση θα ανοίξει τελευταία». Μάλιστα, για να δικαιολογήσει τη δήλωσή του αυτή, υπογράμμισε πως «η επιδημιολογική επιβάρυνση τις γιορτές δεν ήταν μεγάλη, ακριβώς γιατί ήταν κλειστή η εστίαση».
Μπορεί τα κρούσματα να είναι μειωμένα και πολύ μακριά από τα αρνητικά ρεκόρ των 3.500 κρουσμάτων που ανακοίνωνε η χώρα στο πικ του δεύτερου κύματος, ωστόσο δεν είναι ο μόνος παράγοντας που θα καθορίσει το αν και πότε θα αρθεί το lockdown. Ο σημαντικότερος παράγοντας, ίσως παραπάνω από τα ημερήσια κρούσματα, είναι η πίεση στο σύστημα υγείας.
Σύμφωνα με τον Χαράλαμπο Γώγο, η αποκλιμάκωση στο σύστημα υγείας γίνεται «βασανιστικά αργά», ενώ ο ίδιος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις «κόκκινες περιοχές», οι οποίες αποτελούν τον φόβο και τον τρόμο των επιστημόνων.
Όλα αυτά τη στιγμή που το μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού, όχι μόνο βρίσκεται στην Ελλάδα, αλλά φαίνεται πως «ξέφυγε» από τις πύλες εισόδου της χώρας και, όπως έγινε γνωστό σήμερα, δύο κρούσματα εντοπίστηκαν σε Αττική και Κρήτη. Κανείς δεν ξέρει, λοιπόν, αν οι νοσούντες ήρθαν σε επαφή και μόλυναν περισσότερους ανθρώπους. Δεδομένου μάλιστα ότι το νέο στέλεχος του φονικού ιού έχει βρεθεί από τους επιστήμονες έως και 70% πιο μεταδοτικό.
Παράλληλα, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, υπογραμμίζοντας πως ακόμα και σήμερα δεν γίνονται επαρκή τεστ από τον ΕΟΔΥ για να ξέρουμε που βρισκόμαστε. Χαρακτηριστικά είναι τα όσα είπε η καθηγήτρια επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ, Αθηνά Λινού, η οποία τόνισε ότι τα μοριακά τεστ το τελευταίο διάστημα έχουν πέσει κάτω από 10.000 ημερησίως τη στιγμή που στην κορύφωση της πανδημίας αυτά είχαν φτάσει τα 26.000.
«Είναι ανεπαρκής η εικόνα. Δεν υπάρχει πληροφορία. Αυτά που γίνονται (τα τεστ) είναι πολύ λίγα. Ο ΕΟΔΥ ενδέχεται να μην έχει κάνει τεστ σε μια περιοχή ή να έχει περάσει πολύ μεγάλη περίοδο από την τελευταία φορά που διενήργησε» συμπλήρωσε η ίδια.
Είναι λοιπόν ξεκάθαρο πως όχι μόνο δεν έχουμε ξεμπερδέψει από τον φονικό ιό, αλλά βρισκόμαστε στο κομβικότερο σημείο, αφού ελλοχεύει ο κίνδυνος να θεωρήσουμε ότι «νικάμε» τον φονικό ιό και μια σειρά λάθος κινήσεων να οδηγήσει την χώρα στο τρίτο πανδημικό κύμα, το οποίο και θα αποβεί καταστροφικό.
Παραμένει υψηλό το ιικό φορτίο στα λύματα της Αττικής
Μπορεί, λοιπόν, η επιδημιολογική εικόνα της χώρας μας να βελτιώνεται τις τελευταίες μέρες, ωστόσο αυτό δεν φαίνεται να ισχύει για όλες τις περιοχές της χώρας μας.
Συγκεκριμένα, όπως φαίνεται από τα στοιχεία, το ιικό φορτίο στα λύματα της Αττικής παρουσιάζει αύξηση.
«Σχετικά με τον ιό έχουμε παρατηρήσει μια μικρή αύξηση την τελευταία εβδομάδα της τάξης του 11% κατά μέσο όρο. Αυτό σημαίνει έναν επιπολασμό περίπου στο 0,5%, με άλλα λόγια προβλεπόμενους φορείς. Από το ιικό φορτίο στα λύματα μπορούμε και προβλέπουμε φορείς τόσους συμπτωματικούς τόσους ασυμπτωματικούς» αναφέρει ο Νίκος Θωμαϊδης καθηγητής αναλυτικής χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Πρώτο Θέμα και προσθέτει: «Η εκτίμηση είναι πως αν πάμε με προσοχή στο άνοιγμα του λιανεμπορίου και στην επιστροφή στους χώρους εργασίας, αν και πρέπει να τηρηθεί το μέτρο της τηλεργασίας, όπως οι αποστάσεις και όλα τα υγειονομικά μέτρα, είμαστε σε μια ελεγχόμενη κατάσταση με βάση την χαλάρωση των γιορτών. Τα μέτρα θα πρέπει να συνεχίσουν να τηρούνται με ευλάβεια».
«Στις 20 Οκτωβρίου είδαμε στη λύματα μια απότομη τεράστια αύξηση που σημαίνει πως κάτι έγινε. Αυτό αποτυπώθηκε στην βιαιότητα του δεύτερου κύματος της πανδημίας. Αυτή την στιγμή απότομη αύξηση είδαμε μόνο τρεις χρονικές στιγμές μέσα στις γιορτές στις 26-27 Δεκεμβρίου, 31-1 Ιανουαρίου και 6-7 Ιανουαρίου. Στις γιορτές είχαμε μπει με το ελάχιστο ιικό φορτίο που είχαμε δει ποτέ.
Αυτό σημαίνει πως τα επεισόδια αύξησης δεν είχαν μεγάλη δυναμική τότε, όπως τώρα που παρατηρείται πως κάτι γίνεται. Την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου είχαμε μια αύξηση της τάξης κατά μέσο όρο 22% και την δεύτερη 11%. Αν την εβδομάδα που διανύουμε δεν δούμε άλλη αύξηση και δούμε μια σταθερότητα ή και μείωση σημαίνει πως πάμε καλά. Αν δούμε κι άλλη αύξηση τότε θα πρέπει να μαζευτούμε, διότι μπορεί ξαφνικά να δώσει τόση διάδοση στην κοινότητα, που να οδηγηθούμε στο τρίτο κύμα που όλοι φοβόμαστε» συμπλήρωσε αναφορικά με την αναμενόμενη αύξηση κρουσμάτων από τις τρεις χρονικές στιγμές χαλάρωσης μέσα στις γιορτές.
Δεν τελείωσε ο κίνδυνος – Δεν είναι δεδομένο πως κάθε εβδομάδα θα ανακοινώνονται μέτρα
Μάλιστα, αυτή την Παρασκευή η επιτροπή του υπουργείου Υγείας θα συζητήσει το άνοιγμα των γυμνασίων και των λυκείων, καθώς και το άνοιγμα των χιονοδρομικών κέντρων και συνεπώς και τη μετακίνηση από νομό σε νομό. Οι αποφάσεις θα ανακοινωθούν το απόγευμα της ίδιας μέρας στην ενημέρωση για τον κοροναϊό.
Οι αποφάσεις θα έρθουν μια εβδομάδα μετά τις αντίστοιχες αποφάσεις για το άνοιγμα των καταστημάτων. Αυτό βέβαια δεν θα πρέπει να στείλει στην κοινωνία το μήνυμα πως κάθε εβδομάδα η χώρα μας θα κάνει και ένα βήμα.
«Δεν θα πρέπει να θεωρούμε ότι κάθε εβδομάδα θα κάνουμε και ένα βήμα, επίσης δε θα πρέπει να θεωρούμε δεδομένο ότι κάθε εβδομάδα ότι τα βήματα είναι προς τα μπροστά, μπορεί να υπάρξουν και στάσεις, και βήματα προς όπισθεν. Έχουμε ένα παράθυρο που εκμεταλλευόμαστε, αλλά δεν έχουμε ξεπεράσει τον κίνδυνο, δεν τον έχουμε αφήσει πίσω μας, είναι δίπλα μας είναι και μπροστά μας» ανέφερε χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, μιλώντας στον ΣΚΑΙ. Ο ίδιος άφησε ανοιχτό «παράθυρο» για νέο lockdown που θα πρέπει να αποφασιστεί άμεσα αν χρειαστεί.
«Δεν πρέπει να διστάσουμε εφόσον παραστεί ανάγκη, θέλω να πιστεύω ότι δεν θα λάβουμε τις αποφάσεις με την ταχύτητα του φθινοπώρου, αλλά με την ταχύτητα της ανοίξεως. Η ταχύτητα σε αυτές τις αποφάσεις είναι συμφέρουσα» διευκρίνισε.
«Να μη θεωρούμε ότι τα βήματα θα είναι διαρκή. Εξετάζουμε (να ανοίξουν) και τα χιονοδρομικά κέντρα, και τα πρακτορεία ΟΠΑΠ, αλλά δεν είμαστε σε φάση όπου ο κίνδυνος τελείωσε και όλοι ένας ένας θα βγούμε (από τα μέτρα) και θα επανέλθουμε εκεί που ήμασταν στις 28 Απριλίου 2020… Είμαστε σε διαφορετική φάση» ξεκαθάρισε.
«Έχουμε πάνω από 300 νοσηλευόμενους στις ΜΕΘ, για πρώτη φορά είδαμε κάτω από 20 νεκρούς, έχουμε ανθρώπους που νοσηλεύονται, έχουμε περίοδο έξαρσης λοιμώξεων, έχουμε μια μετάλλαξη με προειδοποίηση από τον ΠΟΥ… Ενδεχομένως να πρέπει να κάνουμε μια στάση να σταθεροποιηθούμε, να βελτιωθεί κι άλλο η κατάσταση για να προχωρήσουμε με πολύ σίγουρο τρόπο» τόνισε ο κ. Εξαδάκτυλος.
Για τον εμβολιασμό σχολίασε πως «δεν έχουμε μεγάλο αριθμό εμβολίων να εμβολιάσουμε. Πέραν των γιατρών του δημοσίου και των μεγάλων νοσηλευτηρίων του ιδιωτικού τομέα, οι γιατροί του ιδιωτικού τομέα θα εμβολιαστούν πολύ αργά, ενώ είναι στην πρώτη γραμμή». «Σαν χώρα με 20.000 ιατρεία θα μπορούσαμε να κάνουμε πολύ περισσότερα από 2 εκατ. εμβόλια το μήνα που προβλέπει ο αρχικός σχεδιασμός» παραδέχθηκε ο κ. Εξαδάκτυλος.
«Και οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι και δεν έχουμε φτάσει σε επίπεδο πλήρους ύφεσης της πανδημίας όπως στις 28 Απριλίου, κατά συνέπεια τα αναγκαία βήματα πρέπει να γίνονται πολύ προσεκτικά και με σχεδιασμό και με την έκκληση να τηρούνται απολύτως τα μέτρα» εξήγησε ο καθηγητής.