Η ασυδοσία Ερντογάν «αναγκάζει» την Ευρώπη να του βάλει φρένο – Στα «κάγκελα» ο Μακρόν, πιέζει για κυρώσεις

Στο τραπέζι των συζητήσεων των ευρωπαίων ηγετών αναμένεται να βρεθεί και πάλι αύριο, Πέμπτη, η Τουρκία. Γαλλία και Γερμανία θα θέσουν στη Σύνοδο Κορυφής το παραλήρημα του Ταγίπ Ερντογάν κατά του Εμανουέλ Μακρόν, με την Ελλάδα και την Κύπρο να αξιοποιούν το γεγονός για να αναδείξουν τον εμπρηστικό ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή.

Αν και -όπως όλα δείχνουν- η συζήτηση που είχε προγραμματιστεί για τη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου δεν αποκλείεται να έρθει νωρίτερα, οι προθέσεις των 27 ηγετών των κρατών – μελών θα διαφανούν στην αυριανή τηλεδιάσκεψη, με τις χώρες που μέχρι στιγμής τηρούσαν τακτική κατευνασμού έναντι της Τουρκίας να είναι δύσκολο να την υποστηρίξουν μετά τις γενικευμένες επιθέσεις και ύβρεις του τούρκου προέδρου.

Μάλιστα, σε συνέχεια της ενιαίας αντίδρασης των ευρωπαίων ηγετών, το Παρίσι -χωρίς περιστροφές- ανοίγει θέμα για άμεση επιβολή κυρώσεων της ΕΕ στην Τουρκία, ζητώντας να ληφθεί απόφαση στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Στο πλευρό του Μακρόν τάσσονται δε, ο ένας μετά τον άλλον οι ευρωπαίοι ηγέτες, ακόμη και μερικοί εξ’ αυτών που στο πρόσφατο παρελθόν είχαν «κατηγορηθεί» για ανεκτική, αν όχι φιλική, στάση έναντι της Αγκυρας.

Τελευταίο παράδειγμα ο ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε που ενώπιον πολλών δημοσιογράφων απευθύνθηκε με σκληρή γλώσσα προς τον Ρετζέπ Ταγίπ Εντογάν, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτη» τη μήνυση που κατέθεσε ο τούρκος πρόεδρος κατά του ηγέτη της ολλανδικής ακροδεξιάς, Χέερτ Βίλντερς, με αφορμή το σατιρικό σκίτσο που ανήρτησε ο τελευταίος.

«Εχω ένα μήνυμα για τον πρόεδρο Ερντογάν και είναι πολύ απλό: στην Ολλανδία, θεωρούμε την ελευθερία της έκφρασης το μεγαλύτερο αγαθό και αυτό περιλαμβάνει σκίτσα, μεταξύ άλλων σκίτσα πολιτικών» δήλωσε. 

Υπέρ της επιβολής κυρώσεων

Η Γαλλία θα συνηγορήσει υπέρ της επιβολής «κυρώσεων» σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε βάρος της Τουρκίας, δήλωσε ο γάλλος υφυπουργός Ευρωπαϊκών Θεμάτων, Κλεμάν Μπον.

«Θα πιέσουμε υπέρ (της επιβολής) ευρωπαϊκών μέτρων σθεναρής αντίδρασης, μεταξύ άλλων το πιθανό εργαλείο των κυρώσεων» είπε ο Μπον, ενώπιον της γαλλικής Γερουσίας.

«Το τελευταίο επεισόδιο, που ξεπερνά κάθε ημέρα τα όρια του απαράδεκτου, με τον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος προσέβαλε τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, είναι χαρακτηριστικό (…) μιας συνολικής στρατηγικής της Τουρκίας να πολλαπλασιάζει τις προκλήσεις προς πάσα κατεύθυνση» συμπλήρωσε, επισημαίνοντας πως η ΕΕ υπήρξε για πάρα πολύ καιρό αφελής.

Η σκλήρυνση της στάσης, δε, της Γαλλίας αποτυπώνεται και στη δήλωση του υπουργού Εμπορίου, Φρανκ Ριστέρ. «Η Γαλλία είναι ενωμένη και η Ευρώπη είναι ενωμένη. Στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Ευρώπη θα πρέπει να λάβει αποφάσεις που θα της επιτρέψουν να ενισχύσει την ισορροπία δυνάμεων με την Τουρκία προς την καλύτερη υπεράσπιση των συμφερόντων της και των ευρωπαϊκών αξιών» δήλωσε σε βουλευτές.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ουσιαστικά επανέρχονται στην επιφάνεια οι προτάσεις που είχε κάνει η Ελλάδα για αναστολή της τελωνειακής ένωσης ΕΕ – Τουρκίας, με τον Νίκο Δένδια την προηγούμενη εβδομάδα να αποστέλλει επιστολή στον επίτροπο διεύρυνσης της ΕΕ Όλιβερ Βάρελι με την οποία υπογράμμισε ότι η Τουρκία παραβιάζει μονομερώς την τελωνειακή ένωση με την υιοθέτηση μη προβλεπόμενων δασμολογικών, νομοθετικών και ισοδύναμων μέτρων.

Υπενθυμίζεται δε, ότι στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε θέσει και το ζήτημα του εμπάργκο όπλων στην Τουρκία, στο οποίο αντέδρασαν πρωτίστως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία.

Από την ελληνική κυβέρνηση εκφράζουν πάντως την εκτίμηση ότι οι εξελίξεις θα επιταχυνθούν και προς αυτή την κατεύθυνση είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις των στενών συνεργατών του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

«Έχουμε μια επικίνδυνη ρητορική από την Τουρκία, που -για να επιτύχει γεωπολιτικούς σκοπούς- μετατρέπει σε όχημα τη θρησκεία. Είναι κάτι το οποίο καταδικάστηκε τις προηγούμενες μέρες από πολλούς ηγέτες στην Ευρώπη. Η επίθεση που έκαναν ο Ερντογάν και άλλα στελέχη της τουρκικής κυβέρνησης στον Μακρόν ήταν απαράδεκτη και επίσης έχει καταδικαστεί από παντού. Όλα αυτά επισπεύδουν τις διαδικασίες των συζητήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο» τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας και πρόσθεσε:

«Την προσεχή Πέμπτη υπάρχει μια έκτακτη τηλεδιάσκεψη των ευρωπαίων ηγετών που αφορά τον κοροναϊό, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι από πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες θα έρθει το αίτημα να συζητηθεί το θέμα της Τουρκίας. Ιδίως, όσον αφορά την επίσπευση ενός πλέγματος -που ήδη υπάρχει στο τραπέζι- για κυρώσεις στη γειτονική χώρα, προκειμένου να παύσει να αποτελεί τον ταραξία στην περιοχή. Θα υπάρχουν -όπως πάντα συμβαίνει πριν από τις τηλεδιασκέψεις των ηγετών- τηλεφωνικές επικοινωνίες μεταξύ του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και των ηγετών ή και μεταξύ ηγετών». 

Πριν το τέλος του έτους η αξιολόγηση της συμπεριφοράς της Τουρκίας

Στο πλευρό της Γαλλίας, χωρίς ωστόσο να αναφέρει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τις αποφάσεις σχετικά με την Τουρκία, τάχθηκε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, επισημαίνοντας πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αξιολογήσει τη συμπεριφορά της Τουρκίας πριν από το τέλος του έτους.

Παράλληλα, ο Σάρλ Μισέλ χαρακτήρισε «απαράδεκτα» τα σχόλια του Ταγίπ Ερντογάν εναντίον του Εμανουέλ Μακρόν και γι’ αυτό το λόγο -είπε- απάντησε αμέσως, αναφερόμενος σε ανάρτησή του στο twitter τις προηγούμενες ημέρες, όπου έγραφε: «Αντί για θετική ατζέντα, η Τουρκία επιλέγει προκλήσεις, μονομερείς ενέργειες στη Μεσόγειο και τώρα τις προσβολές. Είναι απαράδεκτο. Σεβασμός στην Ευρώπη και στα κράτη μέλη της».

Ομόθυμη καταδίκη

Από την πλευρά του ο γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφεν Ζάιμπερτ, χαρακτήρισε «απολύτως απαράδεκτες» τις δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν εναντίον του Εμανουέλ Μακρόν.

«Η γερμανική κυβέρνηση έλαβε γνώση δηλώσεων του τούρκου προέδρου. Αυτές αποτελούν δυσφημιστικές δηλώσεις, οι οποίες είναι απολύτως απαράδεκτες, πολύ περισσότερο στο πλαίσιο της αποτρόπαιας δολοφονικής πράξης ενός ισλαμιστή φανατικού εναντίον του γάλλου δασκάλου Σαμουέλ Πατί» δήλωσε ο Ζάιμπερτ και απέρριψε και τις δηλώσεις του Ερντογάν «ότι η αστυνομική έρευνα σε τζαμί στο Βερολίνο αποτελούσε μέτρο που στρεφόταν εναντίον του Ισλάμ».

Απαντώντας σε ερώτηση, εάν η καταδίκη των δηλώσεων του τούρκου προέδρου αποτελεί και δείγμα αλληλεγγύης προς το Παρίσι, ο Ζάιμπερτ σημείωσε: «Βεβαίως αποτελεί δείγμα αλληλεγγύης, όταν εγώ στο όνομα της κυβέρνησης και ο υπουργός Εξωτερικών λέμε κάτι για το θέμα και καθιστούμε σαφές ότι για μας δηλώσεις όπως αυτές εναντίον του γάλλου προέδρου είναι απαράδεκτες. Θεωρήστε το ως δείγμα αλληλεγγύης και κοινών αξιών». 

Τις προκλητικές τοποθετήσεις του τούρκου προέδρου καταδίκασε και ο ομοσπονδιακός καγκελάριος της Αυστρίας, Σεμπάστιαν Κουρτς.

«Αυτές οι ύβρεις δείχνουν ξανά ότι η Τουρκία απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες» έγραψε στο λογαριασμό του στο twitter ο αυστριακός καγκελάριος, εκφράζοντας ταυτόχρονα την «πλήρη υποστήριξη και αλληλεγγύη προς τη Γαλλία».

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδιος για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων. «Οι θέσεις των 27 κρατών-μελών αποτυπώνονται ξεκάθαρα στα συμπεράσματα του τελευταίου Συμβουλίου και του Συμβουλίου στις αρχές Οκτωβρίου. Εάν η Τουρκία συνεχίσει με τις προκλήσεις, με τις εντάσεις εναντίον της ΕΕ ή εναντίον κρατών-μελών της ΕΕ πρέπει να σκεφτούμε τι θα κάνουμε σε σχέση με αυτές τις ενέργειες και τις δηλώσεις» τόνισε ο Πίτερ Στάνο.

Λάδι στη φωτιά από τον Ερντογάν

Αδιαφορώντας πλήρως για την έντονη καταδίκη και τις αντιδράσεις των Ευρωπαίων, ο Ερντογάν κλιμακώνει την ένταση με τη Γαλλία και την ΕΕ εν γένει, εμφανίζοντας τον εαυτό του ξανά σαν αυτόκλητο προστάτη του μουσουλμανικού κόσμου.

Σε ομιλία ενώπιον των βουλευτών του κόμματός του, υποστήριξε πως «περνάμε μια περίοδο που η εχθρότητα κατά του Ισλάμ και των μουσουλμάνων και η ασέβεια κατά του προφήτη, ειδικά μεταξύ των ηγετών στην Ευρώπη, μεταδίδεται σαν καρκίνος».

Μιλώντας για το σκίτσο του Charlie Hebdo που σατιρίζει τον ίδιο, είπε πως δεν καταδέχτηκε να δει τις καρικατούρες με τις οποίες τον στοχοποιούν αλλά και ότι «η Γαλλία και η Ευρώπη γενικώς δεν αξίζουν αυτές τις προκλητικές, άσχημες, μισητές πολιτικές του Μακρόν και όσων μοιράζονται την ίδια νοοτροπία με αυτόν».

«Είναι ζήτημα τιμής για εμάς να στεκόμαστε σε αυτές τις επιθέσεις κατά του προφήτη μας» είπε αναφερόμενος εμμέσως στην εκτενή προβολή πρωτοσέλιδων της εβδομαδιαίας σατυρικής εφημερίδας με σκίτσα του Μωάμεθ, μετά τον δολοφονία του καθηγητή Σαμιέλ Πατί, την οποία ακολούθησαν μαζικές «εκκαθαρίσεις» υπόπτων για συμμετοχή σε εξτρεμιστικές ισλαμιστικές ομάδες.

«Δεν χρειάζεται να πω τίποτα γι’ αυτούς τους άτιμους, οι οποίοι προσβάλουν τον αγαπημένο μας προφήτη τόσο πολύ» πρόσθεσε ο τούρκος πρόεδρος και κάλεσε «τους μετριοπαθείς Ευρωπαίους να αναλάβουν πρωτοβουλία ενάντια σε αυτή την επικίνδυνη τάση για να έχουν ένα λαμπρό μέλλον οι ίδιοι και τα παιδιά τους».

Μάλιστα, επανέλαβε ότι όσες χώρες επιτίθενται στο Ισλάμ είναι «σαν να θέλουν να ξεκινήσουν πάλι τις σταυροφορίες» και ισχυρίστηκε πως υπάρχουν ενδείξεις ότι «οι Ευρωπαίοι επιστρέφουν στην εποχή της βαρβαρότητας».