Οι εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών διαρκώς κλιμακώνονται, προκαλώντας ανησυχία στους αναλυτές
Το κλείσιμο του προξενείου των ΗΠΑ στην Τσενγκντού διέταξε η Κίνα, λίγες μέρες αφού η Ουάσινγκτον εξανάγκασε σε κλείσιμο το κινεζικό προξενείο στο Χιούστον.
Ανακοίνωση του κινεζικού υπουργείου εξωτερικών αναφέρει ότι οι Αμερικανοί διπλωμάτες στην Κίνα ενημερώθηκαν την Παρασκευή το πρωί ότι το Πεκίνο ανακαλεί την άδεια λειτουργίας του προξενείου στο Τσένγκντου, στα νοτιοδυτικά της Κίνας, διατάζοντάς το να διακόψει «κάθε επιχείρηση και δραστηριότητα».
Προσθέτει ότι οι ΗΠΑ «προκάλεσαν μονομερώς το επεισόδιο», διατάζοντας το κλείσιμο του κινεζικού προξενείου στο Χιούστον, κίνηση που σύμφωνα με το Πεκίνο «αποτελεί σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των βασικών κανόνων των διεθνών σχέσεων».
«Η τρέχουσα κατάσταση μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ είναι κάτι που δεν αρέσει στην Κίνα, και η ευθύνη ανήκει απολύτως στις ΗΠΑ», τονίζει το υπουργείο. «Για άλλη μια φορά καλούμε τις ΗΠΑ να ανακαλέσουν την λανθασμένη τους απόφαση και να δημιουργήσουν τις αναγκαίες συνθήκες για την επιστροφή των διμερών σχέσεων στην κανονικότητα».
Σε καθιερωμένη συνέντευξη τύπου την Παρασκευή, ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου εξωτερικών Γουάνγκ Γουενμπίν κατηγόρησε το προσωπικό του προξενείου της Τσενγκντού ότι «παρεμβαίνουν σε εσωτερικές υποθέσεις της Κίνας και βλάπτουν τα διεθνή συμφέροντα εθνικής ασφάλειας της Κίνας».
Επιπλέον, πρόσθεσε ότι το κλείσιμο του προξενείου ήταν «δικαιολογημένη και απαραίτητη απάντηση» στην απαίτηση των ΗΠΑ για κλείσιμο του προξενείου στο Χιούστον. Αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν κάνει ανάλογες καταγγελίες για Κινέζους διπλωμάτες που φέρονται να παραβιάζουν τα καθήκοντά τους και να εμπλέκονται σε κατασκοπικές δραστηριότητες.
Αντίποινα
Η Τσενγκντού, πρωτεύουσα της νοτιοδυτικής επαρχίας Σιτσουάν της Κίνας, αποτελεί σημαντική διπλωματική βάση για τις ΗΠΑ, καθώς καλύπτει μια ευρεία ζώνη της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Αυτόνομης Περιοχής του Θιβέτ.
Μιλώντας στο CNN σχετικά με τις εξελίξεις, ο Τζέιμς Γκριν, αναλυτής σε ζητήματα που σχετίζονται με την Κίνα και πρώην διπλωμάτης, τόνισε ότι δεδομένου ότι η Ουάσινγκτον πρόσφατα επέβαλε κυρώσεις σε Κινέζους αξιωματούχους για παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων στο Θιβέτ, «το κλείσιμο του προξενείου της Τσενγκντού ίσως αρέσει σε ορισμένους».
Προηγουμένως, παρατηρητές είχαν υποθέσει ότι η Κίνα θα διέταζε το κλείσιμο του προξενείου στην Ουχάν, το οποίο συνδέεται ανεπίσημα με εκείνο του Χιούστον και είναι εκείνο που άνοιξε τελευταίο στην Κίνα. Όμως οι διπλωμάτες δεν εργάζονται από το προξενείο εδώ και αρκετούς μήνες, μετά την εκκένωσή του στις αρχές της πανδημίας του κορωνοϊού. Οι προσπάθειές τους να επιστρέψουν έχουν ανασταλεί από την επιμονή της Κίνας να υποβάλει όλους τους διπλωμάτες σε τεστ για κορωνοϊό κατά την άφιξή τους, πράγμα που ενέχει τον κίνδυνο υποκλοπής του DNA τους.
Κλιμακώνει τις εντάσεις η Κίνα
Σύμφωνα με τον Τζεφ Μουν, πρόξενο των ΗΠΑ στην Τσενγκντού από το 2003 έως το 2006, η επιλογή της πρωτεύουσας της Σιτσουάν δείχνει ότι το Πεκίνο αποφάσισε «να συνεχίσει να κλιμακώνει την ένταση αντί να την αμβλύνει».
Το προξενείο της Τσενγκντού είναι σημαντικό για την Ουάσινγκτον, όπως λέει ο Μουν, «γιατί είναι το μόνο προξενείο στη δυτική Κίνα», όπου δραστηριοποιείται μια σειρά από αμερικανικές επιχειρήσεις, ως μέρος του τεράστιου σχεδίου ανάπτυξης που προώθησε το Πεκίνο.
Ουσιαστικά, αυτό σημαίνει ότι δύο αμερικανικά προξενεία στην Κίνα σύντομα θα σταματήσουν να λειτουργούν, ενώ τα κινεζικά γραφεία στο Χιούστον εξακολουθούν να είναι ανοιχτά μέχρι την Παρασκευή, αν και η προθεσμία για το κλείσιμό τους πλησιάζει όλο και περισσότερο.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει υπονοήσει ότι ίσως διατάξει το κλείσιμο περισσότερων κινεζικών προξενείων, με ορισμένους αξιωματούχους και το FBI να συνδέουν διπλωματικές βάσεις με κατασκοπεία και κλοπή IP από την Κίνα εντός των ΗΠΑ.
Ομοσπονδιακοί πράκτορες αυτή τη στιγμή αναζητούν έναν Κινέζο επιστήμονα που κατηγορείται για πλαστή βίζα, και ο οποίος υποτίθεται ότι κρύβεται σε κινεζικό προξενείο στο Σαν Φρανσίσκο.
Οι εντάσεις Κίνας και ΗΠΑ εξακολουθούν να κλιμακώνονται, με τον υπουργό εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο να δηλώνει την Πέμπτη ότι «ο ελεύθερος κόσμος πρέπει να θριαμβεύσει επ’ αυτής της νέας τυραννίας».