Θέμα έρευνας έγινε στην Ιταλία ο τρόπος παιχνιδιού του ΠΑΟΚ, με δύο αναλυτές αγώνων να σκιαγραφούν με κάθε λεπτομέρεια το πως επιτίθεται και αμύνεται ο Δικέφαλος.
Η κατάκτηση του Πρωταθλήματος και του Κυπέλλου από τον ΠΑΟΚ, σχολιάστηκε για μεγάλο διάστημα σε Ελλάδα και Ευρώπη. Στην Ιταλία αποφάσισαν να εμβαθύνουν περισσότερο αναλύοντας τον τρόπο παιχνιδιού του Δικεφάλου.
Το γνωστό περιοδικό allenatore.net, που κάθε χρόνο αναλύει τον τρόπο παιχνιδιού των μεγάλων ευρωπαϊκών συλλόγων, φιλοξένησε για πρώτη φορά την ανάλυση του συστήματος μιας ελληνικής ομάδας, αυτής του Ραζβάν Λουτσέσκου.
Δύο αναλυτές αγώνων οι Luca Bellini και Alberto D’Arcangelo, προσπάθησαν να «διαβάσουν» τον τρόπο ανάπτυξης του παιχνιδιού και της τακτικής διάταξης του ΠΑΟΚ.
Κύρια χαρακτηριστικά είναι το παιχνίδι στο έδαφος, η κινητικότητα, η ανάγνωση των κενών χώρων και η αριθμητική υπεροχή. Επιτίθεται πάντα με πολλούς παίκτες και έτσι κερδίζει σε πλάτος και βάθος.
«Χτίζει» πάντα από πίσω μπρος τα μπρος. Η αρχή είναι ο τερματοφύλακας, έπειτα προσπαθεί να κερδίσει σταδιακά τους χώρους και να δημιουργήσει αριθμητική υπεροχή με την προώθηση των ακραίων αμυντικών.
Ο Ρουμάνος τεχνικός προσπαθεί να «κατακτήσει» τους χώρους, να δημιουργήσει αριθμητική υπεροχή και να μπερδέψει τον αντίπαλο με την εναλλαγή ρόλων.
Ανάλογα με τον τρόπο παιχνιδιού του αντιπάλου οι παίκτες συγκλίνουν προς τον άξονα είτε ανοίγονται προς το πλάι.
Οι παίκτες της μεσαίας γραμμής είναι κινητικοί, ενεργοί, ξέρουν να δημιουργούν χώρους και είτε συγκλίνουν προς το πλάι είτε προς το κέντρο. Συχνά δημιουργούν τρίγωνο με τους στόπερ για πιο εύκολη μεταβίβαση της μπάλας.
Οι μπακ προωθούνται σταδιακά και είτε τρέχουν την πλευρά τους είτε μεταφέρουν την μπάλα με τη βοήθεια των στόπερ και του παίκτη πίσω από τον επιθετικό σχηματίζοντας τρίγωνα. Εξτρέμ, μπακ και «δεκάρι» είναι παίκτες πολλαπλών χρήσεων.
Κινούνται στο χώρο διαρκώς, δημιουργούν ανοίγματα, αναπτύσσουν παιχνίδι σε συνεργασία και με τους κεντρικούς μέσους και πολλές φορές λειτουργούν και ως «δόλωμα» για να μπερδευτεί ο αντίπαλος.
Το παιχνίδι αποκτά μεγαλύτερο πλάτος και η αριθμητική υπεροχή προσφέρει εναλλακτικές. Η διάσπαση της αντίπαλης άμυνας θα γίνει είτε με κάθετη μπαλιά, είτε με βαθιά μπαλιά στην πλάτη της, είτε από το πλάι από τα πόδια των μπακ.
Ο επιθετικός δημιουργεί διλήμματα στον παίκτη που τον μαρκάρει αφού δεν ξέρει εάν θα πρέπει να τον ακολουθήσει ή να παραμείνει στη θέση του. Είτε επιλέγει το ένας εναντίον ενός, είτε παίζει το ένα – δύο με κάποιο συμπαίκτη του, είτε επιστρέφει πίσω τη μπάλα για να βρεθεί το κατάλληλο κενό.
Συχνά κινείται και εκείνος προς τα πίσω για να δημιουργήσει χώρο και τη θέση του στην περιοχή παίρνει ο κεντρικός μέσος ή κάποιος από τους ακραίους αμυντικούς.
Το βασικό γνώρισμα της αμυντικής λειτουργίας του ΠΑΟΚ είναι η εναλλαγή σχήματος. Το 4-2-3-1 γίνεται 4-4-2, σύστημα που τον βοηθά να ελέγξει τους χώρους καλύτερα και μειώνει τη δυνατότητα του αντίπαλου μέσου να κινηθεί με ευκολία όταν έχει τη μπάλα στα πόδια.
Ο Λουτσέσκου επιλέγει μια επιθετική τακτική και στην άμυνα. Κύρια γνωρίσματα της είναι η πίεση ψηλά, το ύψος και η αριθμητική υπεροχή προς μια πλευρά.
Προσπαθεί να «σπάσει» την αντίπαλη επίθεση και στηρίζεται στους κεντρικούς μέσους και τους ακραίους αμυντικούς.
Τα κεντρικά αμυντικά χαφ προστατεύουν την αμυντική γραμμή και προσπαθούν να καλύψουν κάθε κενό χώρο. Είτε βγαίνουν μπροστά για να πιέσουν είτε βρίσκονται στην περιοχή ως τρίτος αμυντικός για να βοηθήσουν.
Οι ακραίοι αμυντικοί έχουν επιθετικά χαρακτηριστικά. Ανεβαίνουν ψηλά και προσπαθούν να «κλέψουν» την μπάλα. Σε πρώτο στάδιο, όταν η μπάλα χαθεί, το «δεκάρι» σε συνεργασία με τον επιθετικό πιέζουν ψηλά για να ανακτηθεί η μπάλα.
Εφόσον, η πίεση τους δεν έχει αποτέλεσμα και ο αντίπαλος προχωρήσει με την μπάλα τότε θα συναντήσει ένα δεύτερο τείχος που αποτελείται από τους κεντρικούς μέσους αλλά και τους μπακ που ανεβαίνουν στο ύψος της μεσαίας γραμμής.
Εάν και εκεί δεν υπάρξει αποτέλεσμα τότε περνάμε στο τρίτο στάδιο άμυνας. Εκεί ο ένας κεντρικός μέσος γίνεται ο πέμπτος αμυντικός ενώ ο άλλος μένει στα όρια της μεγάλης περιοχής. Οι μπακ μένουν ψηλά και πιέζουν ενώ το ίδιο κάνουν και οι κεντρικοί αμυντικοί.
Σημαντική προϋπόθεση για να επιτευχθεί ο στόχος είναι να διατηρούν όλοι τις θέσεις τους και να καλύπτονται τα πιθανά κενά.
Η επιλογή αυτή του Ρουμάνου δυσκολεύει την ανάπτυξη του αντιπάλου, τον οδηγεί προς μια πλευρά και τον αναγκάζει να κάνει γρήγορες μεταβιβάσεις και κατά συνέπεια περισσότερα λάθη.