Ποιος Ρονάλντο και ποιος Μέσι; Ο Μούσα Μαρεγκά

«Θα ήθελα απλά να πω σε αυτούς τους ηλίθιους, που ήρθαν στο στάδιο κι έκαναν ρατσιστικές κραυγές, πηγαίνετε να γ…. Επίσης, ευχαριστώ τους διαιτητές που δεν με υπερασπίστηκαν και που μου έδωσαν κίτρινη κάρτα, επειδή υπερασπίστηκα το χρώμα του δέρματος μου. Ελπίζω να μην σας συναντήσω ξανά σε ποδοσφαιρικό γήπεδο. Είσαστε ντροπή». Μούσα Μαρεγκά.

Για όσους δεν ασχολούνται με το ποδόσφαιρο, ο παίκτης από το Μάλι αγωνίζεται στην Πόρτο κι έγινε στόχος ρατσιστικών σχολίων από τους οπαδούς της Γκιμαράες. Ο Μαρεγκά αντέδρασε, αποφάσισε να φύγει από το γήπεδο και παρότι οι συμπαίκτες του προσπάθησαν να τον συγκρατήσουν κι ο διαιτητής να τον… συμμορφώσει, επέμεινε στην απόφασή του κι υποχρέωσε τον προπονητή του να τον αντικαταστήσει.

Κάπου εδώ το μυαλό γυρίζει στο 2010, τότε παραμονές του τελικού του Κυπέλλου Ελλάδας, που γίνονταν στο Ελληνικό, με αντιπάλους τους δύο «αιώνιους». Συζητούσαμε στη συνέντευξη Τύπου, με τους προπονητές του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού και τους παράγοντες της ΕΟΚ (άσχετο: οι κόουτς άλλαξαν, οι παίκτες άλλαξαν, το γήπεδο άλλαξε, οι παράγοντες παραμένουν ίδιοι, στις ίδιες θέσεις), αναφορικά με τη συμπεριφορά των χούλιγκαν.

«Γιατί δεν παίρνετε τις ομάδες να φύγετε, στο πρώτο αντικείμενο που θα πέσει» ήταν η… πρόταση της εποχής. Είχαμε λησμονήσει τη ρήση του… γερό Μπρεχτ. «Εχθρός του άγριου κι όμορφου ελέφαντα της ζούγκλας δεν είναι ο κυνηγός, αλλά ο εξημερωμένος ελέφαντας του τσίρκου». Κι όλοι μας, ακόμα κι οι πιο αντισυμβατικοί, βλέπαμε στον καθρέπτη τη μορφή μας να μοιάζει με τον ελέφαντα του τσίρκου, όχι με αυτόν που ζούσε ελεύθερος, έστω κι αν ήταν δυνάμει στόχος για κάθε κυνηγό.

Οι εξημερωμένοι συμπαίκτες του έσπευσαν να τον κρατήσουν στο παιχνίδι. Μα κέρδιζαν και το αποτέλεσμα ήταν πάνω απ’ όλα. Κι αν σε είπαν «μαύρο», ή ό,τι άλλο, σημασία έχει ότι θα πάρουμε τους βαθμούς. «Το παιχνίδι πάνω από τους παίκτες». Άσε που μετά θα φτιάξουν κι άλλα μπλουζάκια «say no to racism», θα βγουν πανό, θα κινηθεί χρήμα για να φτιαχτούν βιντεάκια από τη ΦΙΦΑ. Ωραία πράγματα…

Ο Μαρεγκά τούς… έκοψε τη μαρέγκα (αν μου επιτρέπεται ένα λογοπαίγνιο με το όνομά του). Άλλωστε, πού ακούστηκε μαύρη μαρέγκα. Έδειξε ότι υπάρχουν και περήφανοι παίκτες, ότι ο σεβασμός επιβάλλεται, όταν δεν είναι αυτονόητη έννοια. Κι είναι αλήθεια πως αν είχε μείνει στο γκολ που πέτυχε, ίσως να μην γνώριζα ποτέ ούτε ποιος είναι, ούτε ότι σκόραρε, πόσο μάλλον πού παίζει.

Με την κίνησή του έκανε τον Ρονάλντο και τον Μέσι να μοιάζουν λίγοι μπροστά του. Μπορεί ποδοσφαιρικά να έχουν μεγαλύτερο ταλέντο, να έχουν κάνει χιλιάδες παιδιά να φοράνε τη φανέλα τους, να θέλουν να τους μοιάζουν, να κάνουν τατουάζ όπως αυτό που έχει ο Κριστιάνο, να ονειρεύονται στις φαβέλες και στα χαλάσματα στη Συρία ότι είναι σαν τον Λιονέλ. Ποτέ ο Μαρεγκά δεν θα είναι ίνδαλμα, είναι όμως ένας τύπος που έδειξε πόσο δίκιο είχε ο Τομά Σανκαρά (ο Τσε Γκεβάρα της Αφρικής) όταν έλεγε πως «αυτός που σε ταΐζει σε ελέγχει». Πέταξε στα μούτρα των ρατσιστών της εξέδρας το… μεροκάματο, τους έδειξε με το μεσαίο δάχτυλο προς τον ουρανό ότι δεν τους φοβάται και πως ένας μπορεί να τα βάλει με όλους.

Το ποδόσφαιρο, ο αθλητισμός γενικότερα, είναι χώρος που διαχρονικά έχει φιλοξενήσει προοδευτικές ιδέες, έχει υποδεχθεί κινήματα, γι’ αυτό κι οι αρχές επιχειρούν να επιβάλουν το «no politic», που όμως δεν μεταφράζεται σε παραδειγματική τιμωρία ρατσιστικών ή εθνικιστικών αντιλήψεων, αλλά σε προσπάθεια να μην ακούγονται φωνές που χαλάνε την αστική αντίληψη της ησυχίας.

Ο άνεργος οπαδός οφείλει να ανησυχεί για την οικονομική ευρωστία του εκάστοτε ιδιοκτήτη κι αν θα γίνουν μεταγραφές, αν θα ενισχυθεί η ομάδα, μπορεί ταυτόχρονα να αγκαλιάζει τον παίκτη που φορά τη φανέλα του κλαμπ που υποστηρίζει, αδιαφορώντας για το χρώμα του, αλλά ταυτόχρονα να επιτίθεται ρατσιστικά στους μαύρους παίκτες της αντίπαλης ομάδας. Παράνοια;

Στο φεστιβάλ Κέρκυρας του 1981 είχε ακουστεί ένα τραγούδι, που τέλειωνε με τους στίχους:

MUST READ

Νοοτροπία, επιλογές, ρεπό και μεταγραφές…

«Αν δεν είσαι τυχαίος καιροσκόπος σακάτης,
αν δεν έχεις σημαία προβοσκίδα και χρέος,
οπαδός μιας ιδέας που ξεχνάς τ’ όνομά της
οι καρέκλες μας τέρμα μην ταράζεις το τέλμα».