Αλλάζει ο χάρτης του παγκοσμίου ποδοσφαίρου: Τελειώνουν οι ανεξέλεγκτοι δανεισμοί!

Το ποδόσφαιρο, πέρα από το… όπιο του λαού και το λαοφιλέστερο παιχνίδι στον πλανήτη, είναι μια μεγάλη επιχείρηση. Ραγδαία εξελισσόμενη και οικονομικά πανίσχυρη. Μια επιχείρηση με κύκλο εργασιών τρισεκατομμύρια ευρώ σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια επιχείρηση, που δεν σταματάει ποτέ να επιζητά την προσέλκυση του κοινού, αλλά και την… προστασία της, απέναντι στα νέα δεδομένα και τις νέες τεχνολογίες της εποχής, που απειλούν να τις «κλέψουν» κοινό, θεατές, εισιτήρια.

Στο 4^ο συνέδριο του TransferRoom που διεξήχθη το διήμερο 11-12 Νοεμβρίου στη Μαδρίτη, πέρα από συζητήσεις μεταγραφικού περιεχομένου, τέθηκαν επί τάπητος σοβαρότατα ζητήματα που «απειλούν» το ποδόσφαιρο. Νέοι κανόνες για δανεισμούς μεταξύ των ομάδων, ανανεωμένοι κανονισμοί για τους ατζέντηδες, η… απειλή της τεχνολογίας, το Netflix και άλλες παρόμοιες πλατφόρμες, αλλά και τα παρεπόμενα Brexit ήταν μόνο μερικά από τα θέματα της ατζέντας κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της ECA σε 140 αντιπροσώπους διαφορετικών ομάδων, μεταξύ των οποίων ήταν η Ατλέτικο Μαδρίτης, οι Λος Άντζελες Γκάλαξι, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η Λίβερπουλ, αλλά και ο Ολυμπιακός με τον ΠΑΟΚ.

Ο Τσάρλι Μάρσαλ, Γενικός Διευθυντής του European Club Association (ECA), υπογράμμισε τα «προϊόντα» που απειλούν το ποδόσφαιρο μετά και τις αλλαγές που δείχνουν οι νέοι στις καταναλωτικές τους συνήθειες. «Οι μέρες που το σημαντικότερο γεγονός σε ένα απόγευμα του Σαββάτου ήταν ο αγώνας στο τοπικό γήπεδο έχουν παρέλθει» εξήγησε ο Μάρσαλ, υπογραμμίζοντας το μεγάλο εύρος ψυχαγωγικών επιλογών που έχουν οι νέοι στα χέρια τους, όπως το Netfix, το Facebook, το HBO και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. «Βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο να χάσουμε κοινό ως ποδόσφαιρο, εάν δεν δράσουμε έγκαιρα» σημείωσε.

Σαν παράδειγμα της πτώσης στα νούμερα γύρω από το ποδόσφαιρο, ο αθροιστικός αριθμός των τηλεθεατών που παρακολούθησαν το Champions League της περιόδου 2017- 2018 ήταν δυο δις, ενώ την περίοδο 2018-2019 ο αριθμός έπεσε στους 1.1 δις (αν και σημαντικό ρόλο σε αυτό έπαιξαν και οι συνδρομητικές πλατφόρμες). Σε συγκεκριμένες αγορές, ωστόσο, η ιστορία γράφτηκε διαφορετικά, με την αύξηση της τηλεθέασης στην Ινδία να βρίσκεται στο 232%, ενώ στην Αμερική στο 101%. Όσον αφορά τα social media, το Champions League έχει με διαφορά τους περισσότερους ακόλουθους στο Instagram (50.3 εκατομμύρια), ενώ στη δεύτερη θέση έρχεται το NBA με 41. 3 εκατομμύρια ακόλουθους.

Αυτό που επίσης δεν χωράει αμφιβολία είναι το φανταστικό εισόδημα των ευρωπαϊκών διοργανώσεων, με τα συνολικά έσοδα όλων των συλλόγων να ανέρχονται σε 21 δισεκατομμύρια ευρώ από το 1996 μέχρι σήμερα. Το ρίσκο, όμως, σύμφωνα με τον Μάρσαλ είναι μια πτώση στα έσοδα των ΜΜΕ. Όπως αναφέρει ο Μάρσαλ, η ECA έχει κατατάξει τους συλλόγους σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες: μικρής, μεσαίας και μεγάλης κλίμακας, ενώ κάθε γκρουπ έχει το δικό του ξεχωριστό στόχο: να παραμείνει ζωντανό, να παραμείνει στην επιφάνεια και να διατηρήσει το brand name σε παγκόσμιο επίπεδο. Αν οι μεταγραφικές αγορές που αποτελούν τεράστιο κομμάτι για τους προϋπολογισμούς των συλλόγων – μόνο οι ευρωπαϊκές ομάδες ξόδεψαν 6,9 δισεκατομμύρια το καλοκαίρι του 2019- βελτιστοποιηθούν και οι σύλλογοι βρίσκουν πιο σταθερές τιμές, τότε θα είναι πιο πιθανό να διαχειρίζονται με περισσότερη άνεση τα οικονομικά τους. Από την παγκόσμια ανάπτυξη στον υπαρξισμό, οι σύλλογοι έχουν διαφορετικά θέματα που τους απασχολούν και το χάσμα μεταξύ αυτών των ομάδων γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο.

ΣΤΟ «ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ» ΟΙ ΜΑΝΑΤΖΕΡ

Ο Χοσέ Λουίς Αντράντε, Γενικός Σύμβουλος της ECA, επισήμανε μια σειρά από λεπτομερείς προϋποθέσεις που πρέπει να εξετασθούν ή να υπάρξει αναθεώρηση για τους κανονισμούς σε ατζέντηδες, σε συμφωνίες δανεικών και στα τροφεία. Οι μάνατζερ θα πρέπει να κάνουν αίτηση για σχετική άδεια, να περνούν τεστ και να βρίσκονται σε συνεχή εκμάθηση προκειμένου να κρατήσουν αυτή την άδεια. «Οι ατζέντηδες είναι και πάλι στη δικαιοδοσία της FIFA. Η ελπίδα είναι ότι θα δούμε περισσότερα επαγγελματικά και ηθικά πρότυπα, με την πιθανότητα να υπάρχουν πλέον πιο λίγοι ατζέντηδες αλλά συγχρόνως και περισσότερο ικανοί» ανέφερε ο Γενικός Σύμβουλος.

Μετά τις νέες οδηγίες της FIFA, κάθε πλευρά θα πρέπει να διαθέτει το δικό της ατζέντη για κάθε μεταγραφή (ο σύλλογος που θέλει να αγοράσει, εκείνος που θέλει να πουλήσει και ο ποδοσφαιριστής). Μοναδική εξαίρεση θα αποτελεί η περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος σύλλογος έχει τον ίδιο μάνατζερ με τον παίκτη. «Τα ενδιαφέροντά τους είναι κάπως κοινά επειδή ο ατζέντης θα προσπαθήσει να μειώσει το κόστος της μεταγραφής, αφήνοντας διαθέσιμα περισσότερα χρήματα για τον μισθό του ποδοσφαιριστή». Ακόμη μια μεγάλη εξέλιξη είναι ότι πλέον οι παίκτες πρέπει να πληρώνουν τους δικούς τους μάνατζερ.

ΡΑΓΔΑΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΔΑΝΕΙΣΜΩΝ

Μεγάλο θέμα συζήτησης στο TrasnsferRoom αποτέλεσε και το θέμα των δανεισμών. Ένα ζήτημα που αποτελεί κεντρικό θέμα συζήτησης και στην Ελλάδα φέτος. Μετά από σχολαστική εξέταση σχετικά με τον αριθμό των δανεικών που μπορεί να έχει μια ομάδα – η Τσέλσι είχε 41 στο τέλος της προηγούμενης σεζόν – νέοι κανόνες αναμένεται να θεσπιστούν για τον  περιορισμό των δανεικών σε μόλις 8, αρχής γενομένης από τη σεζόν 2020-2021. Μάλιστα, οι δανεικοί πρόκειται να γίνουν μόλις 6 από την περίοδο 2022-2023. Μοναδική εξαίρεση θα αποτελεί εάν ο ποδοσφαιριστής είναι κάτω των 21 και αγωνίζεται στο σύλλογο για πάνω από 3 χρόνια.

Επιπροσθέτως, προκειμένου να αποφευχθούν οι καταστάσεις που δυο σύλλογοι μοιράζονται μεγάλο αριθμό παικτών μεταξύ τους, θα υπάρξει περιορισμός μέχρι τρεις δανεικούς μεταξύ δυο διαφορετικών ομάδων. «Η FIFA συνειδητοποίησε πως οι σύλλογοι δέσμευαν πολλούς παίκτες με συμβόλαιο», εξήγησε ο Αντράντε και συμπλήρωσε: «Αν λειτουργείς με αυτόν τον τρόπο, οι πιθανότητες είναι ότι δεν δημιουργείς το κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη ταλέντων».

Μια μικρή αλλά και συνάμα σημαντική λεπτομέρεια είναι ότι στο μέλλον (δεν καθορίστηκε το πότε) κάθε δανεισμός θα έχει χρονική διάρκεια μέχρι μια ολόκληρη σεζόν. Κάτι που σημαίνει ότι οι παίκτες δεν θα υποχρεώνονται σε πολυετείς δανεισμούς, αλλά αντ’ αυτού θα τους παρέχεται η ευκαιρία να διαλέγουν στο τέλος κάθε σεζόν τον επόμενο προορισμό τους!

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΑ ΤΡΟΦΕΙΑ

Αλλαγές επέρχονται και στο καθεστώς των τροφείων, το οποίο προβλέπει ότι οι πληρωμές πρέπει να καταβληθούν στο σωματείο που ανέπτυξε έναν ποδοσφαιριστή για μεταγενέστερες μεταγραφές, προκειμένου να εξασφαλίσει ότι οι σύλλογοι αποζημιώνονται επαρκώς για την εξαγωγή νέων ταλέντων. Η τελευταία πρόταση είναι να καταστούν αυτές οι πληρωμές εφαρμόσιμες μετά την αποχώρηση ενός παίκτη από την χώρα καταγωγής του.

Μάλιστα έγινε ειδική μνεία και στην περίπτωση του Φαν Ντάικ: «Προπονούνταν με την Γκρόνιγκεν, πήρε μεταγραφή από τη Σέλτικ στη Σαουθάμπτον και έπειτα στη Λίβερπουλ, όμως οι Ολλανδοί έλαβαν τροφεία μόνο για την πρώτη μετακίνηση. Με βάση τους νέους κανονισμούς, η Γκρόνιγκεν θα λάβει το ποσό που της αναλογεί για όλες τις μεταγραφές που επακολούθησαν».

ΤΟ BREXIT ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

Στο πλαίσιο ερωτήσεων μετά το τέλος της παρουσίασης, οι σύλλογοι ήθελαν να μάθουν πώς το Brexit θα μπορούσε να επηρεάσει τις μεταγραφικές αγορές στο ποδόσφαιρο, όταν και αν το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τις εκτιμήσεις να υποθέτουν ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί τον Ιανουάριο του 2020 (αναλόγως βέβαια και με το αποτέλεσμα των εκλογών στις 12 Δεκεμβρίου). Για παράδειγμα το διαβατήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αρκεί για ποδοσφαιριστές που αγωνίζονται στην Premier League ή θα απαιτείται και visa; Σύμφωνα με τον Αντράντε, πολλά θα εξαρτηθούν από τη συμφωνία που θα προκύψει ανάμεσα στις δυο πλευρές για το θέμα της μετανάστευσης.

Παράλληλα, ο Αντράντε σημείωσε πως το Brexit μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στους νεαρούς ποδοσφαιριστές. Με την επικρατούσα κατάσταση, οι ανήλικοι δεν μπορούν να πάρουν μεταγραφή σύμφωνα με τους κανονισμούς της FIFA, αλλά υπάρχει εξαίρεση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για άτομα ηλικίας από 16 έως 18 ετών. Με βάση αυτό, έπειτα από το Brexit, ομάδες του Ηνωμένου Βασιλείου δεν θα μπορούν να υπογράψουν ανήλικους που υπάγονται στο πλαίσιο της EU, κάτι που σημάνει ότι δεν θα δούμε στο μέλλον περιπτώσεις όπως εκείνη του Σεσκ Φάμπρεγκας, ο οποίος πήρε μεταγραφή στην Άρσεναλ μόλις στα 16. Αυτή η αλλαγή, φυσικά, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως «θείο δώρο» για τα γηγενή ταλέντα της Βρετανίας, αλλά συγχρόνως οι ομάδες της Premier League θα χάσουν την ευκαιρία να αποκτήσουν μεγάλος πλήθος νεαρών παικτών από άλλες χώρες.

Πάντως, ο Μάρσαλ τόνισε πως υπάρχουν ελπίδες να… χαλαρώσουν οι περιορισμοί όσον αφορά στις μεταγραφές ανηλίκων, όπως ακριβώς έχει συμβεί στην Ελβετία. «Η Ελβετία έχει καταλήξει σε συμφωνία που την κάνει ισοδύναμη με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε αυτόν τον τομέα» ανέφερε ο Αντράντε και περιμένει να συμβεί μια παρόμοια συμφωνία, σε περίπτωση που το χειρότερο δυνατό σενάριο του Brexit επιβεβαιωθεί.