ΙΝΟ : Ο πρώτος Έλληνας καλλιτέχνης που μπήκε στο Μουσείο Street Art του Βερολίνου

Τα έργα του ΙΝΟ είναι από τα πιο γνωστά της Αθήνας, έχοντας μια χαρακτηριστική ασπρόμαυρη χρωματική παλέτα με πινελιές από γαλάζιο. Είναι επίσης από τα πιο πολυφωτογραφημένα και γνωστά έργα στους τοίχους της πόλης, έχουν γίνει εξώφυλλα, έχουν ταξιδέψει σε κάθε χώρα του κόσμου μέσα από το Instagram κι έχουν αφήσει το στίγμα τους στην αστική κουλτούρα της τελευταίας δεκαετίας.

Ο πιο δημοφιλής από τους Έλληνες street artists δεν θέλει να δείχνει το πρόσωπό του ούτε να δίνει συνεντεύξεις, προτιμάει να μη μιλάει o ίδιος, μονάχα τα έργα του. Ωστόσο, η επιλογή ενός πίνακά του από το Mουσείο Street Art του Βερολίνου (το μόνο μέχρι στιγμής από Έλληνα καλλιτέχνη) ήταν η αφορμή για να κάνουμε μια κουβέντα για τη μέχρι τώρα πορεία του και να μιλήσει για όσα έχει καταφέρει. Και είναι πάρα πολλά.

Τα τελευταία χρόνια η φήμη του έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον κόσμο με συμμετοχές σε εκθέσεις και πρότζεκτ σε Λονδίνο, Παρίσι, Ίμπιζα, Νέα Υόρκη, Μαϊάμι, Ντόχα, Σικάγο, Σαν Φρανσίσκο, Άμπου Ντάμπι, Άμστερνταμ, Βερολίνο, Βοστώνη, Στοκχόλμη, Ισλανδία, Βραζιλία, Δανία, Νορβηγία, Κύπρο και Λευκορωσία.

Έχει φτιάξει έργα για το «National Geographic», στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση (το τεράστιο πρόσωπο στην πρόσοψη), για τη Nike, την Coca-Cola, τον DJ Avicii, το Saatchi Creative Agency, την FCB New York, το Story Nightclub στo Miami Beach και άλλους πολλούς.

Επίσης, δουλειές του έχουν δημοσιευτεί, μεταξύ άλλων, σε «Guardian», Reuters, «New York Times», «Juxtapoz Magazine», NBC News, CBC Arts. Καθόλου άσχημα για έναν απόφοιτο της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας που ξεκίνησε βάφοντας παράνομα. Σήμερα εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας, φτιάχνοντας τοιχογραφίες και πίνακες, και η δουλειά του είναι περιζήτητη παντού. Δεν του πολυαρέσει η λέξη «καλλιτέχνης» αλλά τη χρησιμοποιεί δίπλα στο όνομά του γιατί είναι ένας άμεσος τρόπος να προσδιορίσει αυτό που κάνει.

Μέχρι στιγμής, έχει πάρει μέρος μόνο σε ομαδικές εκθέσεις, ποτέ δεν έχει κάνει ατομική. Θεωρεί ότι για να κάνεις μια ατομική έκθεση πρέπει να έχεις κάτι να πεις, να δουλέψεις, να έχεις καλέσει τον κόσμο να δει κάτι, όχι απλώς μερικά έργα σου, να το παίξεις καλλιτέχνης, να πουλήσεις και αυτό ήταν. Ξεκίνησε να γράφει στους τοίχους από μικρός κι έτσι ανακάλυψε ότι έχει ταλέντο στο σχέδιο. Το πρώτο του έργο στον δρόμο ήταν ένα γκράφιτι κατά τη διάρκεια μιας κοπάνας στο γυμνάσιο. Έχοντας «ψεκάσει» στο παρελθόν αμέτρητους τοίχους με γράμματα, άρχισε να πειραματίζεται με νέα υλικά, στυλ, τεχνικές και έννοιες στα έργα του. «Αν κάνεις μονίμως το ίδιο πράγμα, ίσως δεν εξελίσσεσαι όσο θα μπορούσες» λέει. Αυτή την περίοδο δημιουργεί έργα που περιγράφουν κοινωνικο-πολιτικά φαινόμενα και στιγματίζουν την κατάχρηση της τεχνολογίας και της δύναμης.

Ο ΙΝΟ υποστηρίζει ότι η κλίμακα δεν καθορίζει την ποιότητα, αν όμως καταφέρει να συνδυάσει κάποιος και τα δύο αυτά στοιχεία τότε το αποτέλεσμα είναι ακόμα πιο δυνατό. Ασχολείται αρκετά με τα μεγάλων διαστάσεων murals γιατί δίνουν νέες δυνατότητες σύνθεσης μέσα στο αστικό τοπίο. «Δεν έχει σημασία τόσο η ποσότητα όσο η ποιότητα» τονίζει. «Βέβαια, το γεγονός ότι έχω δημιουργήσει έργα σε περισσότερα από 40 κτίρια σε 17 χώρες και διαφορετικές κάθε φορά συνθήκες είναι κάτι που μου έχει προσφέρει, αναμφισβήτητα, αρκετή εμπειρία».

Σε πολλά από τα έργα του έχει αντιμετωπίσει διάφορες δυσκολίες. Οι καιρικές συνθήκες, ο δημόσιος χώρος όπου μπορεί να συμβεί οτιδήποτε, οι άνθρωποι που δεν είναι όσο επαγγελματίες θα έπρεπε, είναι μερικά από τα πιο συνηθισμένα. Και όλα αυτά σε μια ξένη χώρα, στην άλλη άκρη του κόσμου. Οι καλλιτέχνες των δρόμων δεν είναι από αυτούς που ζωγραφίζουν στο στούντιο, πίνουν τον καφέ τους και ακούνε μουσική χαλαρά, με ασφάλεια.

Τον ρωτάω αν έχει προκαλέσει ποτέ αντιδράσεις με κάποιο έργο του. Εξηγεί ότι εφόσον υπάρχουν εικόνες που περιγράφουν καταστάσεις εκτεθειμένες σε δημόσιο χώρο, το πιο λογικό είναι να υπάρχουν αντιδράσεις. Ο ίδιος δεν έχει την ανάγκη να νιώσει κοινωνικά αποδεκτός ζωγραφίζοντας και καλύπτοντας τα προβλήματα που υπάρχουν με όμορφες, ανούσιες εικόνες, υπάρχουν άλλοι που μπορούν να το κάνουν αυτό. Ούτε τον απασχολεί αν θα αρέσει σε όλους. «Αν η τέχνη μου άρεσε σε όλους, θα ήταν σαν το νερό, άγευστη» λέει.

Ενδιαφέρουσα εξέλιξη υπήρξε πέρσι τον Νοέμβριο στη Φλόριντα, όπου συμμετείχε σε ένα πρότζεκτ με τοιχογραφίες, στο πλαίσιο του οποίου του παραχωρήθηκε ένας τοίχος τράπεζας. Οι διοργανωτές του πρότζεκτ έδειξαν στους ανθρώπους της τράπεζας ένα προηγούμενο έργο του, το οποίο απεικόνιζε έναν άνθρωπο να κρατάει ένα κιάλι παρακολούθησης και αντί για κεφάλι να έχει μια κάμερα CCTV. Τους είπαν, λοιπόν, ότι θα έκανε κάτι παρόμοιο με κάμερα παρακολούθησης και οι άνθρωποι στην τράπεζα χάρηκαν και είπαν OK.

Ο ΙΝΟ, έχοντας δει ότι στον τοίχο που του παραχωρήθηκε υπήρχαν δύο τέτοιες κάμερες, έφτιαξε ανάμεσά τους μια τεράστια κάμερα παρακολούθησης και ονόμασε το έργο «Capital Control». Μάλιστα, επειδή είχαν προηγηθεί καθυστερήσεις και έπρεπε να φύγει, είχε στη διάθεσή του μόνο μια μέρα, και επειδή ήθελε να το κάνει αυτό το έργο, γκάζωσε, σε 18 συνεχόμενες ώρες το είχε ολοκληρώσει και έφυγε σερί για να προλάβει την πτήση του.   Οι τραπεζίτες την άλλη μέρα αντίκρισαν έκπληκτοι την τεράστια ασπρόμαυρη κάμερα με το χαρακτηριστικό γαλάζιο του ΙΝΟ να στάζει από το μάτι. Θεώρησαν, λοιπόν, ότι το έργο, παρόλο που περιγράφει μια πραγματικότητα, τρομάζει τους πελάτες της τράπεζας και πρέπει να σβηστεί. Σε μια εβδομάδα αυτό έγινε. Με μια δημοσίευσή του στη σελίδα του στο Facebook τους ευχαρίστησε ειρωνικά και ακολούθησε ένας χαμός στα ΜΜΕ.

Το γεγονός βγήκε στις ειδήσεις της Φλόριντα, επειδή πολλοί θεωρούσαν το έργο ένα από τα κοσμήματα του Jacksonville, το οποίο δεν είχε κάτι παρόμοιο, και έγιναν έξαλλοι που σβήστηκε. Οι διοργανωτές του πρότζεκτ δεν είχαν δεχτεί ξανά επίθεση από τον Τύπο και προσπάθησαν να ρίξουν το φταίξιμο στον ΙΝΟ. Είπαν ότι το σχέδιο ήταν διαφορετικό από αυτό που είχε συμφωνηθεί. Όμως, έμπειρος ων, ο ΙΝΟ είχε όλες τις συζητήσεις γραπτές σε e-mails, με ώρες και ημερομηνίες, και αργότερα τους «ξεμπρόστιασε».

Από τότε που ξεκίνησε να ζωγραφίζει τοίχους ο ΙΝΟ έχουν αλλάξει πολύ τα πράγματα. Τότε οι γκραφιτάδες ήταν μέλη μιας υποκουλτούρας, τώρα είναι mainstream. Μας λέει ότι τότε έπαιρνες το τρένο για μια βόλτα και περπατούσες στις γειτονιές για να δεις τα νέα έργα, δεν άνοιγες το κινητό. Έβγαινε ένα περιοδικό κάθε τέσσερις μήνες, το περίμενες πώς και πώς. Τα πράγματα είχαν άλλη αξία.

«Το Ίντερνετ έχει βοηθήσει, αλλά έχει κάνει και ζημιά. Με τόση πληροφορία στις μέρες μας είναι πολύ ευκολότερο να εξελιχθεί κάποιος, αλλά καίγεται το μυαλό σου αν δεν τη διαχειριστείς με μέτρο. Ο τοίχος του Facebook αποφασίζει τι θα δεις. Τα likes έχουν καταντήσει να χειρίζονται την κοινή γνώμη σαν αξιολόγηση έργου, άσε που μερικοί τα αγοράζουν. Δημιουργούν ψευδαισθήσεις. Μακάρι να μην υπήρχαν, να έβλεπες μόνο εικόνες, ούτε καν σχόλια».

Η αντιμετώπιση της δημόσιας τέχνης εξαρτάται από τη γειτονιά, τις συνθήκες και τον άνθρωπο, όχι τόσο από τη χώρα. Σε μια φαβέλα της Βραζιλίας, όταν ζωγραφίζει κάποιος έναν τοίχο τους, το βλέπουν ως δώρο, τον κερνάνε ό,τι μπορούν, ενώ σε μια κυριλέ ευρωπαϊκή γειτονιά καλούν την αστυνομία για να διαπιστώσουν αν όντως έχεις άδεια. Στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλη ποικιλία. Από τους καλλιτέχνες του είδους οι αντιδράσεις είναι κυρίως θετικές, υπάρχουν βέβαια και τα κακοπροαίρετα σχόλια, τα οποία είναι συνήθως τα πιο διασκεδαστικά. Τα έργα του ΙΝΟ δεν έχουν πάντα κάποιο συγκεκριμένο νόημα και αρκετά είναι πειραματικά. Πιστεύει ότι δεν χρειάζεται να λες πολλά και να στέλνεις όλη την ώρα μηνύματα, γιατί στο τέλος θα καταντήσεις φλύαρος.

Σχετικά με το Μουσείο Street Art στο Βερολίνο, μας λέει ότι πολλοί έχουν προσπαθήσει να φτιάξουν τέτοια μουσεία, αυτό ήταν η πιο σοβαρή απόπειρα που έχει δει. Έλαβε ένα μήνυμα, μελέτησε, έφτιαξε ένα έργο και μπήκε στο μουσείο. Φυσικά, είναι καλό για κάποιον να εκπροσωπεί την Ελλάδα στην παγκόσμια σκηνή της δημόσιας τέχνης. Μέχρι στιγμής, έχει πάρει μέρος μόνο σε ομαδικές εκθέσεις, ποτέ δεν έχει κάνει ατομική.

Θεωρεί ότι για να κάνεις μια ατομική έκθεση πρέπει να έχεις κάτι να πεις, να δουλέψεις, να έχεις καλέσει τον κόσμο να δει κάτι, όχι απλώς μερικά έργα σου, να το παίξεις καλλιτέχνης, να πουλήσεις και αυτό ήταν. Ο ΙΝΟ είχε προτάσεις να κάνει έκθεση στο εξωτερικό, αλλά θα ήθελε η πρώτη του να είναι στην Αθήνα. Ωστόσο δεν έχει βρει ακόμα τον χρόνο για κάτι τέτοιο. Θεωρεί τα ταξίδια ωραία και χρήσιμα, αλλά η καλύτερη τους στιγμή είναι πάντα όταν επιστρέφει στην Ελλάδα. Ποιο είναι το καλύτερο σχόλιο που έχεις ακούσει για έργο σου; «Τι σχέδιο είναι αυτό, ρε πιτσιρίκο, δεν έφτιαχνες καμιά γυμνή να γουστάρουμε;».

MUST READ

Live η αναμέτρηση της Λίβερπουλ με τη Σαουθάμπτον

Πηγή: www.lifo.gr