Δεν καταλαβαίνουμε ακόμη πλήρως τον σκοπό των ονείρων μας, αλλά αυτό δεν εμποδίζει τον εγκέφαλό μας να δημιουργεί όμορφες αλλά παράξενες ιδέες σε εναλλακτικούς κόσμους, που μας αφήνουν έκπληκτους όταν ξυπνάμε.
Αλλά για κάποιο λόγο, ορισμένες συνηθισμένες ενέργειες φαίνεται να μην γίνονται ποτέ στα όνειρά μας. Ενώ μπορεί να δούμε ιπτάμενους, μάχες με εξωγήινους και άλλα πολλά, εντούτοις πιο απλά πράγματα, όπως το να κοιτάξουμε την οθόνη ενός smartphone, ή να κοιταχτούμε στον καθρέφτη συμβαίνουν σπάνια στα όνειρά μας.
Η ομάδα του Bright Side συγκέντρωσε τις απόψεις ειδικών ψυχολόγων σχετικά με τους λόγους που συμβαίνει αυτό.
1. Δεν μπορείς να δεις την οθόνη ενός smartphone
Σύμφωνα με έρευνα, μόνο το 3,55% των γυναικών και το 2,69% των ανδρών βλέπουν smartphone στα όνειρά τους. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι τα smartphone και άλλες σύγχρονες συσκευές έχουν εμφανιστεί στη ζωή μας σχετικά πρόσφατα και ο εγκέφαλός μας δεν είναι αρκετά συνηθισμένος σε αυτές.
Υπάρχει μια θεωρία που λέει ότι ονειρευόμαστε προκειμένου ο εγκέφαλός μας να επεξεργαστεί τις ανησυχίες και τους φόβους μας και αυτό μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τα αγχωτικά γεγονότα της ημέρας. Έτσι, ένα όνειρο λειτουργεί ως κάποιου είδους εξελιγμένο αμυντικό μηχανισμό και τα πράγματα που ονειρευόμαστε συχνά προέρχονται από παλαιότερα μέρη του ανθρώπινου νου. Συνδέονται περισσότερο με προβλήματα τα οποία ίσως ταλαιπωρούσαν τους προγόνους μας, όπως η μάχη και η επιβίωση.
Ωστόσο, ορισμένες περιστάσεις μπορεί να προκαλέσουν την εμφάνιση smartphone στα όνειρά μας. Η Alice Robb, συγγραφέας ενός βιβλίου για τα όνειρα, λέει ότι οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να βλέπουν smartphone στα όνειρά τους όταν περνούν από έντονα γεγονότα ζωής, όπως πένθος ή απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου.
2. Δεν μπορείς να γράψεις, διαβάσεις και μιλήσεις
Οι περιοχές του εγκεφάλου μας που είναι υπεύθυνες για την ερμηνεία της γλώσσας είναι πολύ λιγότερο ενεργές όσο κοιμόμαστε. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η διαμόρφωση και η έκφραση της γλώσσας μπορεί να γίνει αρκετά δύσκολο έργο.
Για παράδειγμα, ορισμένοι λένε ότι ποτέ δεν είναι σίγουροι αν οι ίδιοι ή οι άλλοι άνθρωποι στα όνειρά τους μιλούν πραγματικά και η επικοινωνία μεταξύ τους μοιάζει περισσότερο με τηλεπάθεια. Έτσι μπορούμε να κατανοήσουμε τις έννοιες και τις ιδέες ενώ κοιμόμαστε και μπορούμε να εκφράσουμε τον εαυτό μας, αλλά δεν ακούμε πραγματικά ήχο ομιλίας ούτε βλέπουμε κανέναν να μιλάει.
Το ίδιο ισχύει και για την ανάγνωση, τη γραφή και την αφήγηση του χρόνου. Μπορούμε να πάρουμε μια γενική ιδέα, αλλά σπάνια μπορούμε να διακρίνουμε ξεχωριστές λέξεις ή να πούμε την ακριβή ώρα. Ωστόσο, οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τη γλώσσα στην καθημερινή τους ζωή, όπως συγγραφείς ή ποιητές, μπορεί στην πραγματικότητα να μπορούν να κατανοήσουν τη γλώσσα στα όνειρά τους και να βρουν νέες ιδέες που μπορούν να τους είναι χρήσιμες μετά το ξύπνημα.
3. Δεν μπορείς να γνωρίσεις εντελώς ξένα άτομα
Υπάρχει μια θεωρία ότι οι εγκέφαλοί μας δεν μπορούν να “εφεύρουν” νέους ανθρώπους και όλοι οι ξένοι που βλέπουμε στα όνειρά μας είναι είτε άνθρωποι που έχουμε ήδη συναντήσει κάπου είτε τα πρόσωπά τους είναι ένας συνδυασμός χαρακτηριστικών που έχουμε ήδη δει. Αν και οι ερευνητές επισημαίνουν ότι μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει τρόπος να τεστάρουμε αυτήν τη θεωρία λόγω της φύσης των ονείρων μας, υποστηρίζουν ότι αυτή η υπόθεση μπορεί να εξακολουθεί να ισχύει.
Η πλειονότητα των ονείρων μας είναι πιθανό να βασίζεται σε συνήθη στοιχεία από τη ζωή μας, οπότε πιθανώς έχουμε ήδη δει κάποιους “ξένους” από τα όνειρά μας. Ίσως να μην τους θυμόμαστε γιατί η αλληλεπίδραση ήταν σύντομη και χωρίς νόημα, όπως, για παράδειγμα, αν βλέπουμε ένα άτομο σε ένα πλήθος ή σε κάποια τηλεοπτική διαφήμιση και δεν το θυμόμαστε συνειδητά.
Πιθανότατα δεν υπάρχει τίποτα που να εμποδίζει τον εγκέφαλό μας να δημιουργήσει νέα πρόσωπα, ωστόσο είναι πιθανό το “νέο” πρόσωπο να βασίζεται σε χαρακτηριστικά ενός προσώπου που έχουμε ήδη δει.
4. Δεν μπορείς να κάνεις σωματικές δραστηριότητες, όπως να τρέξεις
Πιθανότατα έχει συμβεί και σε εσάς: προσπαθείτε να τρέξετε, να παλέψετε ή να πηδήξετε ψηλά, αλλά αισθάνεστε ότι κάνετε τα πάντα σε αργή κίνηση, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπαθείτε. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αντιλαμβανόμαστε τον χρόνο διαφορετικά όταν κοιμόμαστε, είτε πιο γρήγορα είτε πιο αργά.
Εκτός αυτού, βλέπουμε όνειρα κατά τη διάρκεια του ύπνου REM οπότε και οι μύες μας είναι ακινητοποιημένοι και χαλαροί. Με αυτόν τον τρόπο, ο εγκέφαλός μας διασφαλίζει ότι δεν ενεργούμε βάση αυτού που ονειρευόμαστε. Έτσι, αυτό το αίσθημα της αργής κίνησης μπορεί να συμβεί λόγω της έλλειψης μυϊκής ανατροφοδότησης ή της βραδύτερης νευρικής επεξεργασίας κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου ύπνου.
5. Δεν μπορείς να κοιτάξεις τον εαυτό σου στον καθρέφτη
Οι καθρέφτες και οι αντανακλάσεις είναι περίεργες έννοιες όσον αφορά τα όνειρα. Το θέμα είναι ότι στον πραγματικό κόσμο, οι αντανακλάσεις συμμορφώνονται με τους νόμους της φυσικής, αλλά τα όνειρα καθοδηγούνται από τις υποσυνείδητες προσδοκίες και αναμνήσεις μας, οπότε οι κανόνες της “πραγματικής ζωής” δεν ισχύουν εκεί. Επομένως, συνήθως θα βλέπουμε είτε κάτι θολό είτε όχι πραγματικά διακριτό στον καθρέφτη, ή μπορεί να δούμε τα πρόσωπά μας να έχουν παραμορφωθεί με έναν περίεργο τρόπο.
Μερικοί πιστεύουν ότι δεδομένου ότι τα όνειρα μπορεί να μας βοηθούν να επεξεργαστούμε τα όσα ζήσαμε στον ξύπνιο μας με κάποιο τρόπο, το να βλέπεις το είδωλό σου σε έναν καθρέφτη μπορεί να είναι σαν να κοιτάς τον εαυτό σου από ψυχολογική άποψη αντί ρεαλιστικά. Έτσι, αυτά που βλέπετε σε έναν καθρέφτη μπορεί να έχουν κάποια σχέση με γεγονότα στην καθημερινή σας ζωή, την αυτοεκτίμησή σας και τις αγωνίες που μπορεί να περάσατε.
6. Δεν μπορείς να γευτείς φαγητό
Ένας ειδικός λέει ότι όταν κοιμόμαστε σπανίως νιώθουμε μια “πλήρη εμπειρία φαγητού” στα όνειρα και τείνουμε να θυμόμαστε απλά ότι φάγαμε όταν έχουμε τελειώσει το… ονειρικό γεύμα. Αλλά ακόμα και αν καταφέρουμε να θυμηθούμε την διαδικασία του γεύματος, ενδέχεται να αντιμετωπίσουμε προβλήματα με το να καθορίσουμε τι ακριβώς τρώγαμε και τι γεύση είχε το φαγητό.
Μερικές φορές πάντως αισθανόμαστε τη γεύση του φαγητού στα όνειρά τους, κάτι που είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο σε άτομα που είναι από την φύση τους… ονειροπόλοι. Στα όνειρά μας, ο εγκέφαλός μας δημιουργεί ονειρικές εμπειρίες για εμάς είτε με βάση τις πραγματικές εμπειρίες που έχουμε ζήσει, ή επειδή βρήκαμε τη δική μας ιδέα για το πώς μπορεί να αισθάνονται ορισμένα πράγματα. Έτσι, το φαγητό μπορεί να έχει γεύση όπως το έχετε φανταστεί, ή να έχει απρόβλεπτη γεύση με βάση τις προσδοκίες και τις αναμνήσεις σας.