Αλκέτας Παναγούλιας. Ένας κοσμοπολίτης

Ο Αλκέτας Παναγούλιας πέθανε στην Ουάσιγκτον. Λόγω της διαφοράς της ώρας ο θάνατός του αναφέρεται σε δύο ημερομηνίες. Στις 18 η 19 Ιουνίου 2012. Ο Παναγούλιας είναι ο πλέον πετυχημένος Έλληνας προπονητής. Το ότι πήγε το 1980 την Εθνική Ελλάδος, για πρώτη φορά στα τελικά του τότε Κυπέλλου Εθνών, των 8 μάλιστα ομάδων, τα λέει όλα. Και στη συνέχεια, το 1994 την πήγε στο Μουντιάλ της Αμερικής. Έστω και με την έμμεση αβάντα της ΦΙΦΑ, που πέταξε έξω από τον προκριματικό όμιλο τη Σερβία.

Ο Αλκέτας Παναγούλιας, δεν ήταν αυτό που λέμε ποδοσφαιράνθρωπος. Δεν ασχολείτο με την ενδεκάδα της αντίπαλης ομάδας που έπαιζε κάθε φορά. Δεν ήξερε καν τα ονόματα των καλύτερων ποδοσφαιριστών της. Αυτό που έκανε τη διαφορά στον Παναγούλια ήταν η προσωπικότητά του. Η κουλτούρα του. Μίλαγε θαυμάσια τα ελληνικά κι έχοντας ζήσει στην Αμερική όπου σταμάτησε την καριέρα του σαν ποδοσφαιριστής, ήξερε πολύ καλά και τα εγγλέζικα. Οι κακεντρεχείς μάλιστα τον αποκαλούσαν «διερμηνέα». Επειδή είχε διατελέσει βοηθός του Εγγλέζου Ομοσπονδιακού προπονητή, Μπίλι Μπίγκαμ στο ξεκίνημα της ενασχόλησής του με την προπονητική.

ΤΟ μεγαλύτερο του πλεονέκτημα, ήταν ότι ήξερε να φτιάχνει την ψυχολογία των ποδοσφαιριστών. Χωρίς να τους λέει για συστήματα και τακτικές. Να τους εμπνέει, να τους κάνει να τα δίνουν όλα μέσα στο γήπεδο. Γι αυτό ακριβώς, οι επιτυχίες του, έχουν να κάνουν με την εθνική. Κι όχι σε συλλογικό επίπεδο, που είναι απαραίτητη η καθημερινή δουλειά. Αμέσως μετά την εθνική πήγε στον Ολυμπιακό στα μέσα της σεζόν 1980-81. Ο Παναθηναϊκός πολύ μπροστά στη βαθμολογία ήταν σίγουρος πρωταθλητής. Ο Ολυμπιακός του Παναγούλια έκανε ένα εντυπωσιακό ντεμαράζ και στο μπαράζ στο Βόλο, κέρδισε 2-1 και πήρε το πρωτάθλημα.

Ο Παναγούλιας, είχε τη συνήθεια να κάνει την ομιλία του στους ποδοσφαιριστές, πριν από τα παιχνίδια παρουσία των δημοσιογράφων! Ήμουν παρών, πριν από παιχνίδι στη Κόρινθο, με την ομώνυμη τοπική ομάδα. Στο ξενοδοχείο , πριν η αποστολή ξεκινήσει γιά το γήπεδο. Οι οδηγίες του, σαφείς και ξεκάθαρες: «Δεν έχουμε να πούμε πολλά. Είμαστε ο Ολυμπιακός. Είσαστε ο Αναστόπουλος, κι ο Μητρόπουλος Μπαίνουμε στο γήπεδο και κερδίζουμε». Μια άλλη προσφιλής ατάκα του ήταν η εξής: «Αν εμείς σκεφτόμαστε πως θα παίξει (π.χ) ο Πανιώνιος, αυτοί σκεφτόμενοι τον αγώνα εναντίον μας δεν θα πρέπει να κοιμούνται για δέκα ημέρες».

ΟΠΩΣ σε κάθε προπονητή, έτσι και για τον Αλκέτα Παναγούλια, δεν υπήρχε μόνο ο ανήφορος. Υπήρχε και ο κατήφορος. Ο Νταϊφάς πουλάει τον Νίκο Αναστόπουλο στη Αβελίνο και η ομάδα πάει με τον Παναγούλια το καλοκαίρι του 86 για προετοιμασία και φιλικά στην Αμερική. Ξεκινάει το πρωτάθλημα και ο Ολυμπιακός είναι τραγικός. Φτάνει μάλιστα στο σημείο να κινδυνεύει με υποβιβασμό.
Ο Αλκέτας Παναγούλιας θα πάρει τη ρεβάνς την επόμενη δεκαετία. Όταν επιστρέφει στην Εθνική Ομάδα. Το ΠΑΣΟΚ είχε κομματικοποιήσει το ποδόσφαιρο στο 100%. Ομοσπονδιακοί προπονητές οι «δικοί μας» Αρχοντίδης -Παπαποστόλου. Με τη Νέα Δημοκρατία ο Παναγούλιας. Στη δεύτερη θητεία του στην εθνική ο Αλκέτας την οδηγεί στα τελικά του Μουντιάλ της Αμερικής το 1994.

Η ομάδα όμως, όπως αποδεικνύεται, πάει στην Αμερική περισσότερο για εκδρομή και λιγότερο για να παίξει ποδόσφαιρο. Ο Παναγούλιας εμπιστεύεται τους γηρασμένους πλέον ποδοσφαιριστές που είχαν πάρει την πρόκριση, τους οποίους υπό την αιγίδα της ΕΠΟ, τρέχουν στις δεξιώσεις για την Ομογένεια. Η παιδική αυτή χαρά γνώρισε τη συντριβή και στα τρία παιχνίδια, με τον Αλκέτα Παναγούλια να πρωταγωνιστεί σε ντοκιμαντέρ του BBC με κρυφή κάμερα μέσα στα αποδυτήρια της Εθνικής: «Τι σας ζητάει ο μαλάκας ο προπονητής; Ένα γκολ».

ΑΝ για τους προπονητές ισχύει το όπου γης και πατρίς, για τον Αλκέτα Παναγούλια ήταν δόγμα. Πέρασε για ένα φεγγάρι από κι από τον Λεβαδειακό του Σκλαπάνη, με τις κακές γλώσσες να λένε ότι έστελνε τις οδηγίες για την προετοιμασία με φαξ από την Αμερική. Μια Αμερική όμως, που του εμπιστεύτηκε τη θέση του Ομοσπονδιακού της προπονητή. Επαναλαμβάνω, ότι ο Αλκέτας Παναγούλιας δεν ήταν ο κλασικός ποδοσφαιράνθρωπος. Ήταν πάνω από το ποδόσφαιρο. Ήταν ένας κοσμοπολίτης. Πολιτικοποιημένος, με ισχυρούς δεσμούς με τη Νέα Δημοκρατία. Ήταν ευχάριστο να μιλάς μαζί του και είχε πολλά να πει. Κι είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον, όταν δεν μίλαγε για ποδόσφαιρο.

Στη μουσική επιλογή Opa Cupa- Stelle Salenti.

MUST READ

LIVE: Ολυμπιακός – Μπασκόνια