Οι Ρομά, η ηρωίνη και δυο κοτόπουλα…

Στον ποδοσφαιρικό Παναθηναϊκό τελειώνει η προθεσμία για την άδεια. Λογικά και με τις έως τώρα πληροφορίες, δεν θα υπάρξει πρόβλημα, αν και είναι να τρελαίνεσαι με το γεγονός ότι παρά την περσινή περιπέτεια, η διοίκηση άφησε και φέτος εκκρεμότητες για το… 90ό λεπτό. Ο μπασκετικός Παναθηναϊκός βρίσκεται σε ένα καλό μομέντουμ, αλλά αυτό που πονάει είναι ο χαμός, μετά τον Παύλο και του Θανάση Γιαννακόπουλου. Ας αναπαυτεί εν ειρήνη.

Υπάρχουν, παράλληλα, θέματα στην επικαιρότητα, στην καθημερινότητά μας που δεν λύνονται. Και θέλησα να καταπιαστώ με αυτά. Προσωπικά, πιστεύω ότι όλα τα προβλήματα έχουν λύση, όταν υπάρχει υπομονή κι επιμονή. Έχουν γίνει, όμως, τόσα λάθη στη χώρα, έχει διογκωθεί ένα σύστημα που πρέπει να το ξεριζώσεις. Με μπαλώματα δεν γίνεται τίποτα. Πόση επιμονή, υπομονή, θέληση, διαθέτουν, όμως, όσοι κυβερνούν, αλλά και οι απλοί πολίτες για να το ξεριζώσουν; Σίγουρα μπορούν (ή μπορούμε αν θέλετε). Τίποτα δεν είναι αδύνατο, αρκεί να αφήσουμε τον ωχαδερφισμό και τη μοιρολατρία στην άκρη.

Αυτό που συνέβη στην Κόρινθο και κυρίως όσα ακούγονται από εμπλεκόμενους ή συναδέλφους, υπάρχουν στιγμές που σε αφήσουν να αναρωτιέσαι αν υπάρχει λύση. Σαφώς και υπάρχει, αρκεί να δράσουν όλοι αποφασιστικά. Πριν λίγο καιρό είχαμε άλλη υπόθεση στην Αθήνα, όχι με Ρομά κι όλοι γνωρίζουν τι έγινε. Ο καθένας έλεγε κι έγραφε το μακρύ και το κοντό του. Κοινό σημείο της μίας και της άλλης πλευράς; Ο καθένας έξω από τον χορό πολλά τραγούδια ξέρει…

Ένας συμπολίτης είδε να καταπατούν την περιουσία του Ρομά. Πήρε το κυνηγετικό όπλο και δυστυχώς σκότωσε έναν άνθρωπο. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει. Αντί να ειδοποιήσει την αστυνομία ο κάτοικος, σύμφωνα με όσα λέγονται, τον μετέφερε σε λατομείο. Σφάλμα. Εκείνη την ώρα, όμως, πόσοι μπορούν να σκεφτούν το σωστό; Πρώτον, να μην πυροβολήσουν και δεύτερον, αφού έγινε το κακό να πράξουν το αυτονόητο και να απευθυνθούν στον νόμο; Αν θολώσει το μυαλό…

Στη συνέχεια, όμως, συγγενείς του θύματος κι άλλοι Ρομά πήγαν στο σπίτι του δράστη και απειλούσαν με αντίποινα. Το ίδιο κι έξω από τα δικαστήρια. Χαμός, επεισόδια. Το θέμα είναι πολύ πιο σοβαρό απ’ ό,τι νομίζει κανείς. Άκουσα συγγενείς και άλλους Ρομά να λένε ότι θα γίνουν αντίποινα. Ότι πήγε να κλέψει δύο κοτόπουλα για να ταϊσει τα παιδιά του (τα δύο είπαν ότι έχουν νοητική στέρηση) και για να πάρει τη δόση του, επειδή λένε ότι ήταν χρήστης. Άκουσα άλλον Ρομά να λέει «αφού υπάρχει νόμος και τον είδε στο χωράφι του, ας έπαιρνε την αστυνομία. Έπρεπε να τον σκοτώσει;» Σωστά. Και μετά λέει ο άλλος Ρομά: «Είχε συλληφθεί πολλές φορές, ήξερε η αστυνομία ότι έκανε χρήση, όχι διακίνηση και τον άφηνε».

Δηλαδή, να πάρω την αστυνομία, να τον πιάσει, να τον αφήσει και την επόμενη φορά αν δεν μπει στο δικό μου χωράφι να πάρει δυο λεμόνια, ένα κοτόπουλο, να μπει στου γείτονα. Ε, δουλειά έτσι δεν γίνεται. Σήμερα μπορεί να πάρει δυο κοτόπουλα και για μένα και για άλλον να μην τρέχει τίποτα, αύριο όμως οποιοσδήποτε μπορεί να μπει στο σπίτι και δεν ξέρεις τι μπορεί να γίνει. Δεν έχει σημασία αν είναι Ρομά, Έλληνας, Αλβανός, Αφρικανός. Προσωπικά, απ’ όσους γνωρίζω, δεν νομίζω ότι πολλοί θα έβλεπαν κάποιον να μπαίνει στο σπίτι τους να κλέψει κι αν μπορούσαν δεν θα τον έκαναν τόπι στο ξύλο. Επαναλαμβάνω, τι σκέφτεσαι εκείνη τη στιγμή. Όχι τι είναι το σωστό. Γιατί είπαμε, έξω από τον χορό… Πριν δύο χρόνια μου είπαν στο Παίδων. «Αν πλένουν τα ρούχα τους με το αντισηπτικό να μας φωνάξετε…». Σοκαρίστηκα. Όχι για το αντισηπτικό. Αλλά γιατί στα πιο απλά πράγματα, δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε ιδανικές συνθήκες. Και μετά λέμε ότι λείπουν νέας τεχνολογίας μηχανήματα και ιατρικό προσωπικό. Δεν είναι ρόλος του κάθε πολίτη να κάνει τον σερίφη…

Αν σε κλέψουν είναι σαν να βιάζουν τη ψυχή σου. Τρεις, τέσσερις, πέντε φορές να σου τύχει, χωρίς να σε προστατεύει κανείς, ε, αγανακτείς. Και φτάνεις στο σημείο την έκτη να παίρνεις τον νόμο στα χέρια σου. Και να την πληρώσει ένας που κλέβει για πρώτη φορά, ένας ναρκομανής και να μην την έχει πληρώσει νωρίτερα για παράδειγμα ένας μαφιόζος, κατά συρροή ληστής. Αυτό απειλούν να κάνουν και οι Ρομά. Να πάρουν τον νόμο στα χέρια τους. Ποιος ορίζει τον νόμο; Ποιος θα ρίξει άδικο στη μία ή την άλλη πλευρά; Ευχή είναι να μην σου τύχει. Διαφορετικά, δεν ξέρεις πως θα λειτουργήσεις. Πραγματικά είναι αυτό που λένε «η κακιά στιγμή». Αλλά τι σημαίνει η απειλή ότι «αν δεν καταδικαστεί ο δράστης, θα πάρω τον νόμο στα χέρια μου;». Σ’ αυτό το σημείο φτάσαμε;

Άκουσα επίσης σε ρεπορτάζ, ότι πριν λίγο καιρό έγινε στον συγκεκριμένο καταυλισμό Ρομά επιχείρηση της αστυνομίας και βρέθηκε ένα κιλό ηρωϊνη. Σε άλλο ρεπορτάζ είπαν ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι παρατημένοι, εξαθλιωμένοι, δεν έχουν νερό και ρεύμα. Η φτώχεια φέρνει και προβλήματα. Λες από τη μία τι να κάνω; Να βάλω τα τανκς στις φαβέλες, όπως έκαναν οι Βραζιλιάνοι πριν το Μουντιάλ ή τους Ολυμπιακούς αγώνες; Σαφώς και δεν είναι λύση. Δεν είναι όλοι παραβάτες. Η Πολιτεία δεδομένα έχει ευθύνη. Το πρόβλημα πρέπει να λυθεί.

Συνάδελφοι μιλούσαν για τα επιδόματα στους Ρομά. Ότι παλιότερα παρουσίαζε ο καθένας δέκα παιδιά χωρίς να είναι όλα δικά του για να παίρνει περισσότερα χρήματα κι ότι με την κρίση και τους πιο αυστηρούς ελέγχους μειώθηκαν. Κι αυτό φέρνει παραβατικότητα. Έλεγε η δημοσιογράφος να πάνε να δουλέψουν. Εδώ δεν πηγαίνουν άλλοι κι άλλοι… Και ποιος θα τους δεχθεί αν δεν έχουν βγάλει ένα δημοτικό και κυρίως για να τα λέμε όλα με το όνομά τους, λόγω καταγωγής; Αρνούνται λέει να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο, είναι παράδοση… Παράδοση κι έθιμο είναι το αρνί το Πάσχα. Όχι να μην στέλνεις το παιδί να αποκτήσει τα βασικά εφόδια. Είναι, λοιπόν, θέμα επιβίωσης, αυτοσεβασμού και σεβασμού στον συμπολίτη. Χωρίς παιδεία δεν πας πουθενά.

Στην Ισπανία πριν δέκα χρόνια πηγαίνοντας στο Βιθέντε Καλντερόν (τότε έπαιζε ο Παναθηναϊκός τη ρεβάνς των προκριματικών με την Ατλέτικο Μαδρίτης), η ξεναγός μας έδειξε μία περιοχή με εργατικές κατοικίες και είπε ότι εδώ έχουν κλείσει τους Ρομά. Αναρωτήθηκα, αν είναι λύση να τους έχεις έτσι μαντρωμένους και να είναι ουσιαστικά γκέτο. Για μένα, όλοι πρέπει να ενταχθούν στον κοινωνικό ιστό. Αρκεί να το θέλουν οι ίδιοι και να το θέλουμε κι όλοι οι υπόλοιποι. Αν αρχίσουμε, δεν στέλνω το παιδί στο σχολείο γιατί έχει πρόσφυγες από τη Συρία, γιατί έχει Ρομά, το χάσαμε το παιχνίδι.

Δεν υφίσταται, λοιπόν, το «δεν θέλουν να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο». Διότι υπάρχουν και Ρομά, που είναι πλήρως ενταγμένοι. Όλοι έχουμε δει και γιατρούς και δικηγόρους. Πρέπει να τους επιβληθεί. Να πηγαίνουν στρατό, να κάνουν ό,τι οι υπόλοιποι. Δεν πηγαίνεις στο σχολείο, δεν έχεις εμβολιασμένα τα παιδιά; Τότε δεν έχεις και προνόμια. Εδώ, όμως, φτάσαμε να έχουν προνόμια όσοι κάνουν τα αντίθετα από το σύνολο. Προσοχή, δεν λέω να τιμωρείς. Αλλά να έχεις ως Πολιτεία την πυγμή να επιβάλλεις. Ας βρουν τον τρόπο αυτοί που κυβερνούν.

Πριν λίγες μέρες, επειδή είναι η εποχή της, είδα ρεπορτάζ ξανά για τις συνθήκες που δουλεύουν εργάτες από το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές. Οι «ματωμένες φράουλες». Λες και πρόκειται για best seller. Σε παράγκες πέντε-πέντε με 25-27ευρώ μεροκάματο. Κι έλεγαν οι παραγωγοί ότι έχουν πρόβλημα με τις άδειες παραμονής. Δεν τους διευκολύνει το κράτος. Αναρωτήθηκα, εκεί δεν μπορούν να δουλέψουν άνεργοι Έλληνες; Μετά απάντησα μόνος μου. «Μπα, ταβλάκι στο καφενείο του χωριού κι έχει ο Θεός». Τα ίδια όπου υπάρχουν χωράφια στην επαρχία. Ξένοι, ξένοι, ξένοι. Δεν μου φταίνε σε τίποτα. Μπράβο τους. Αυτοί πηγαίνουν. Αντίθετα, ελάχιστοι Έλληνες, ελάχιστοι Ρομά. Αυτός που πληρώνει έναν Πακιστανό δεν νομίζω να έχει πρόβλημα να πληρώσει έναν Ρομά. Φτηνά εργατικά χέρια σε σχέση με εμάς τους κακομαθημένους ντόπιους.

MUST READ

Ο Μεντιλίμπαρ είπε την αλήθεια σε λίγες λέξεις και «έδειξε» γιατί ο Ολυμπιακός διαφέρει

Πηγαίνει, όμως και ο Ρομά ή κακόμαθε κι αυτός; Ή, καλά είναι τα επιδόματα και τα υπόλοιπα; Μιλάω πάντα για ένα μεγάλο μέρος. Μην αρχίσουν οι παρεξηγήσεις. Γιατί πολλοί ασχολούνται και με το εμπόριο (το κανονικό) και τα πηγαίνουν καλά. Τίμια και όμορφα ζουν τις οικογένειές τους. Δυστυχώς, όμως, η Πολιτεία επέτρεψε αυτόν τον φαύλο κύκλο. Αντί να ψάξει λύσεις, να τους εντάξει στον κοινωνικό ιστό (ας κάνει και ειδικά σχολεία, αν δεν θέλει να έχει θέματα με διαφόρων ειδών ρατσιστές), μοιράζονταν διαχρονικά επιδόματα για ψήφους. Τώρα τα λουζόμαστε όλοι. Αντί τα χρήματα να δοθούν για να γίνουν άνθρωποι της διπλανής πόρτας, δόθηκαν για συμφέροντα. Τώρα βρείτε λύση γιατί αν φτάσει ο καθένας να πάρει τον νόμο στα χέρια του, είτε αυτός που είναι μέσα στο σπίτι είτε αυτός που πάει να μπει, τότε ας το κλείσουμε τελείως το μαγαζί.