Περί διαχωρισμού κράτους-εκκλησίας…

Παρακολουθούσα πρόσφατα σ΄ένα Κυπριακό κανάλι, συζήτηση, με αφορμή της σύλληψη ενός μαθητή με ναρκωτικά σε σχολική εκδρομή. Όχι επίσημη εκδρομή, unofficial όπως λέμε.
Στη διάρκεια της κουβέντας ακούστηκε πως τέτοια φαινόμενα συμβαίνουν συχνά από ανήλικους κατά τη διάρκεια μαθητικών εκδρομών, που αφήνουν ίχνη χρήσης ναρκωτικών, ενώ στα φαρμακεία των περιοχών, εκτοξεύονται οι πωλήσεις των χαπιού της επόμενης ημέρας κλπ, κλπ…

Από τη συζήτηση έλειπε ένας Νίκος Ευαγγελάτος να βγάλει στον αέρα κάποια «μάνα raver», κρίμα επίσης για το νησί που δεν έχει πολιτικό του διαμετρήματος ενός Πανίκα Ψωμιάδη, να πάθει υπερκόπωση από τις αλλεπάλληλες τηλεοπτικές εμφανίσεις.

Να επισημάνω εισαγωγικά πως το μόνο που καταφέρνουν τέτοιες εκπομπές, είναι να διαφημίζουν προϊόντα και εκδηλώσεις που υποτίθεται πως στιγματίζουν, όπως ακριβώς τα rave party που προανέφερα, τα οποία κάποτε αφορούσαν κλειστές ομάδες, χωρίς απήχηση στο ευρύ κοινό. Μέχρι που οι Ευαγγελάτοι, οι Τέρενς Κουίκ και τα άλλα νούμερα της δήθεν ενημέρωσης, τα έφτασαν στην κορυφή του ενδιαφέροντος και της δημοτικότητας, μέσα από εκπομπές όπου οι ίδιοι και οι καλεσμένοι τους διαρρήγνυαν τα ιμάτια τους, για τον κατήφορο που είχε πάρει η νεολαία της εποχής.

Το επίπεδο της συζήτησης στο Κυπριακό κανάλι δε θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτά τα δεδομένα, κάποιος κουμπάρος, έσκουζε «μα πως είναι δυνατόν να νοικιάζονται δωμάτια σε ανήλικους», λες και αυτή ήταν η ρίζα του προβλήματος. Αν δηλαδή ήταν ανέφικτο, ο έφηβος θα έλεγε «αφού δε μπορώ να βρω κατάλυμα για να πιω μπάφους, δε θα πιω μπάφους…».

Έχοντας περάσει όλοι από αυτήν την ηλικία, ξέρουμε πως αν σου καρφωθεί κάτι στο μυαλό θα βρεις τρόπο να το κάνεις, ακόμα κι αν χρειαστεί να σκαρφαλώσεις σε κάποιο σύννεφο ή να σκάψεις τούνελ με τα νύχια σου. Καμία απαγόρευση, κανένας περιορισμός, δε γίνεται να σε φρενάρουν…

Στη συζήτηση παρενέβη κι ο υπουργός υγείας, που είπε συγκλονιστικά πράγματα, πως «είναι έναν πολύ σοβαρόν θέμαν και ήδη με τους αρμόδιους φορείς προσπαθούμεν να βούμεν λύσεις».
Αυτά τα τελευταία τα αναφέρω για να καταδείξω πως χαμένη και καμένη δεν είναι μόνο αυτή η γενιά, είναι η προηγούμενη, η ακόμα πιο προηγούμενη και πηγαίνει λέγοντας. Με τις παλιότερες να έχουν πιο προφανή σημάδια εγκαυμάτων στον εγκέφαλο και απόλυτης αποβλάκωσης…

Πάντα τα παιδιά αυτής της ηλικίας κάνουν πράγματα που στους μεγαλύτερους φαίνονται ακραία, τα ίδια έκαναν ως έφηβοι και οι νυν πρεσβύτεροι, άρα δεν είναι θέμα μιας συγκεκριμένης γενιάς. Απλώς είναι νομοτέλεια, πως κάθε επόμενη, θα πηγαίνει ένα βήμα πιο πέρα από την προηγούμενη, σε κάθε τι…

Εννοείται πως το θέμα δεν αφορά μόνο τη συγκεκριμένη περίπτωση, όπου εκτός από τα ναρκωτικά, η αστυνομία βρήκε γκλοπ, σιδερογροθιές, ενώ σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων, οι πιτσιρικάδες πλακώνονται στο ξύλο, ουρλιάζουν μέχρι τα ξημερώματα, με δυο κουβέντες τα κάνουν μπάχαλο.

Καλά που δεν τους πήρε χαμπάρι ο Σαγόνιας, να τους σύρει στα τηλεοπτικά δικαστήρια! Ακούς εκεί, σιδερογροθιές, τα παλιόπαιδα…

Ένα από τα θέματα που απασχόλησαν πρόσφατα την κοινή γνώμη ήταν ο διαχωρισμός κράτους και εκκλησίας, διαχρονικό αίτημα όλων ανεξαιρέτως των πολιτικών δυνάμεων της χώρας. Μη βλέπετε που δεν το ομολογούσαν φωναχτά, υπάρχουν κι εκείνοι που αντλούν την πελατεία τους από το συγκεκριμένο χώρο…

Ακόμα κι αν θεωρείς ως παραμύθι την ύπαρξη Θεού, πνευμάτων, τη ζωή μετά τον θάνατο ή ότι άλλο σχετικό με τις θρησκευτικές διδαχές και δόγματα, η εκκλησία και η πίστη γενικότερα προσφέρουν σίγουρα αυτό που δεν έχουν τα παιδιά της ιστορίας μας και όχι μόνο αυτά, εννοείται.

Ιδανικά…

Φαινόμενα και συζητήσεις σαν αυτά που προανέφερα, θα άκουγε κάποιος σε αντίστοιχα κανάλια της Ιταλίας, της Αυστραλίας, των ΗΠΑ, σε όλα τα «πολιτισμένα» σημεία του πλανήτη.
Ίδιες ιστορίες, ίδιοι προβληματισμοί, ίδια αδιέξοδα, παντού στον κόσμο. Το αν πιστεύει ο καθένας πως η θρησκεία προσφέρει το υπέρτατο ιδεώδες είναι εντελώς υποκειμενικό, σίγουρα όμως προσφέρει ένα ιδανικό.

Ποιο είναι άραγε το αντίστοιχο που κυκλοφορεί αλλού, από άλλον φορέα, κοινωνικό, πολιτικό, επιστημονικό, ιδεολογικό. Δεν έχει σημασία η προέλευση, ας είναι της αριστεράς, της δεξιάς, των ρεπουμπλικάνων, των Ινδιάνων, ας είναι και του ρεπόρτερ Κεφτετζόγλου που λέει ο λόγος.

Αρκεί ένα, για να το βάλουμε δίπλα στο αντίστοιχο της εκκλησίας και της πίστης γενικότερα, εντοπίζοντας το ειδικό βάρος του καθενός και να κάνουμε συγκρίσεις.

Το πρότυπο που προβάλουν οι σύγχρονες κοινωνίες και το εξιδανικευμένο μοντέλο ζωής, είναι ο πλούτος, η επιτυχία, η κοινωνική-επαγγελματική καταξίωση, η αναγνωρισιμότητα ακόμα καλύτερα αν πρόκειται για διασημότητα, όπως επίσης η εξωτερική εμφάνιση, οι κοιλιακοί καλοριφέρ κοκ.

Αν είσαι γυναίκα, πρέπει να βγάζεις θηλυκότητα, να διαθέτεις σέξι μπούστο, πίσω κίνηση, να σε ποθούν κι όσοι περισσότεροι κλειδώνονται στην τουαλέτα για πάρτη σου, τόσο αυξάνεται η αξία των μετοχών σου, στο κοινωνικό χρηματιστήριο.

Πάνω σε αυτά τα πρότυπα, ταυτόχρονα, έχει στηθεί μια ολόκληρη βιομηχανία κέρδους, αν πχ ο πισινός σου είναι κάπως φαρδύς, πηγαίνεις στον πλαστικό σου κόβει μερικές μπριζόλες, για να μοιάσεις με το πρότυπό που ονειρεύεσαι.

Σε θεωρητική βάση τα παραπάνω, θα μπορούσαν να σταθούν ως ιδανικά, δυστυχώς για τους εμπνευστές τους όμως καταργήθηκαν στην πράξη από τους ίδιους τους φορείς τους. Όσο περνάει ο χρόνος, το βιβλίο της παγκόσμιας ιστορίας γεμίζει ολοένα από περιπτώσεις ανθρώπων που γεύτηκαν όλα αυτά με το παραπάνω, αποτέλεσαν τις επιτομές του σύγχρονου προτύπου κι όμως οι ίδιοι έζησαν μέσα στη δυστυχία.

Αν η διασημότητα, το χρήμα, η δόξα, η επιτυχία και οι γυναίκες (ή οι άντρες) αρκούσαν για να φέρουν την ευτυχία, είναι απορίας άξιον γιατί ο Έλβις κι η Μονρόε το έριξαν στα ψυχοφάρμακα, γιατί η συντριπτική πλειοψηφία των «πετυχημένων» κάθε εποχής, είχε θέματα με αλκοολισμό, ναρκωτικά και ενίοτε δίνει τέλος στη ζωή του με αυτοκτονίες;

Αφού απολαμβάνουν και σε αφθονία μάλιστα, όσα κυνηγάει ο μέσος άνθρωπος για να ευτυχίσει κι έχουν όλα όσα λανσάρονται ως ιδανικά, γιατί δεν ησυχάζει η ψυχή τους;

Μακάρι να ήταν μόνο αυτοί, όλοι γνωρίζουμε, έχουμε ακούσει ή μαθαίνουμε καθημερινά, για ανθρώπους που έχουν όλα τα παραπάνω, που για την κοινή γνώμη «δεν τους λείπει τίποτα», ζούνε ωστόσο μέσα στην απόγνωση, εγκλωβισμένοι σε πάσης φύσεως αδιέξοδα.

Γιατί απλά η ευτυχία που προσφέρουν είναι επίπλαστη, πρόσκαιρη, το να ψάχνεις να την βρεις μέσα από το χρήμα και την εξωτερική ομορφιά, θυμίζει το σκύλο που κυνηγάει την ουρά του. Περπατάς στο δρόμο και βλέπεις παντού φάτσες αγχωμένες, αγριεμένες, απεγνωσμένες, «η οικονομική κρίση» θα σκεφτείς, για να ξεγελάσεις τον εαυτό σου.

Τη ίδια εικόνα όμως θα συναντήσεις και στο Βερολίνο, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, ανθρώπους που τρέχουν να προλάβουν τα πάντα, γιατί απλά τίποτα δε χορταίνει την απληστία και την υπερκαταναλωτική μανία τους, τίποτα δε γεμίζει την ψυχή τους..

Ο άνθρωπος του σήμερα υποτίθεται πως έχει βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης για να απολαμβάνει καλύτερα τη ζωή του, μέσω και της επιστήμης έχει αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής. Στην πραγματικότητα ζει λιγότερο έως και καθόλου, κάποτε ο μέσος άνθρωπος πέθαινε κάπου στα 50 αλλά ζούσε όλα του τα χρόνια, τα ρουφούσε όπως λέμε, απολάμβανε αυθεντικά κάθε στιγμή και πτυχή της ζωής.

Την εργασία, το μόχθο, τον ήλιο, το χιόνι, τον έρωτα, την αγκαλιά, μια βόλτα με τους φίλους του, σήμερα δεν του περισσεύει χρόνος κι αν το καταφέρει, με το μυαλό κολλημένο στις έγνοιες της επόμενης ημέρας, δε βρίσκει χαρά στα μικρά και αυτονόητα. Κυνηγά αυτά που του πλάσαραν ως σημαντικά και είναι τόσο απαίδευτος κι εσωστρεφής που δε χαίρεται ούτε τα πιο απλά, τον έρωτα πχ τον έχει ταυτίσει με το σεξ.

Η ζωή σήμερα είναι ένα άθροισμα εισπνοών κι εκπνοών, κατά τα λοιπά άγχος και πίεση για να φτάσουμε στο ουτοπικό κι αν ποτέ το κατακτήσουμε, ζητάμε κι άλλο, κι άλλο, μέχρι να σκάσει το μυαλό, το στομάχι μας ή και τα δυο μαζί.

Η θρησκεία -η δική μας κατά βάσει, για τις άλλες έχω μια άκρως επιδερμική άποψη- δεν είναι το άναμμα ενός κεριού, το σταυροκόπημα ή ο ασπασμός μιας εικόνας, όπως αφελώς νομίζουν οι περισσότεροι, όλα αυτά είναι συμβολικά.

Ακόμα κι αν ξεπεράσουμε τη μεταφυσική της διάσταση, η Ορθοδοξία είναι ΜΟΝΤΕΛΟ ΖΩΗΣ και ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ, με άλλα λόγια παραθέτει έναν τρόπο για να ζουν οι άνθρωποι ευτυχισμένοι τόσο ατομικά, όσο κι ενταγμένοι σε κοινωνίες. Δείχνει έναν δρόμο για να συνυπάρχουμε ειρηνικά δηλαδή, χωρίς να προσπαθεί ο ένας να κλέψει, να διαβάλλει, να σκοτώσει τον άλλον, ή να πατήσει επί πτωμάτων, για να καταφέρει το ποθούμενο.

Το ότι ακόμα κι αυτό το σύστημα σταδιακά παρακμάζει, είναι δεδομένο, γι αυτό και το ποσοστό που αποστρέφεται και απορρίπτει το παπαδαριό όπως το αποκαλούν, ολοένα και αυξάνει.
Τούτο συμβαίνει λόγω και της ανθρώπινης πλευράς όσων υπηρετούν το δόγμα, αυτό όμως παραμένει διαχρονικά ισχυρό κι εννοείται πως το ρητορικό ερώτημα «γιατί δεν εκσυγχρονίζεται», συνιστά μέγιστη ανοησία.

Στο Άγιο Όρος, θα συναντήσεις μοναχούς να κουνιούνται με τη χάρη του Τρύφωνα, να σαλιαρίζουν στο facebook, θα βρεις μέχρι και σήμερα όμως γεροντάκια που επιβιώνουν μέσα στην ανέχεια, με μια φέτα ψωμί, μισή τομάτα, αλλά το βλέμμα τους αναδύει μια παροιμιώδη γαλήνη κι ευτυχία, που σου δίνει το μήνυμα πως εκεί που αναζητάς τη δική σου, δε θα τη βρεις ποτέ…

Ακόμα κι αν αυτό που μόλις περιέγραψα δεν αρκεί, δεν είναι το άπαν, συνεχίζω ν΄αναρωτιέμαι ποιο είναι το αντίπαλο δέος;
Οι καμένες γενιές που κυνηγούν το ουτοπικό και γεμίζουν το κεφάλι τους με πάσης φύσεως ουσίες, για να ξεφύγουν από αυτό που ζουν;

Ακόμα κι αν ξεπεράσεις την ψυχασθενική εκδοχή, πρόκειται για τη μέγιστη απόδειξη πως η αληθινή ζωή δεν υπάρχει εκεί που διδάχτηκαν ν΄αναζητούν.

Θα μπορούσα παίρνοντας περισπούδαστο ύφος, να γράψω ένα κείμενο για τους λόγους που είμαι εναντίον του διαχωρισμού κράτους εκκλησίας. Θα ξεχώριζα χωρίς δυσκολία, όταν οι περισσότεροι στοχαστές, αναλυτές και λοιποί μπουρδολόγοι, επικροτούν την προοπτική.

Στην πραγματικότητα με αφήνει αδιάφορο, τη στιγμή που ο διαχωρισμός κοινωνίας-εκκλησίας συντελείται προ πολλού, με ευθύνη και της εκκλησίας εννοείται. Αν αυτή η σχέση ήταν αρραγής, κανένας δε θα τολμούσε να το θέσει, έστω προς συζήτηση.

Ακόμα πιο έντονος βεβαίως είναι ο διαχωρισμός κοινωνίας και κράτους, ουδόλως απασχολεί όμως τις γραφίδες και τους τηλεοπτικούς σχολιαστές, που σε θέματα της εκκλησίας, παραμένουν λαλίστατες κι ακούραστες….

Είναι υποκριτική η στάση όλων αυτών που δήθεν κόπτονται για την επιβάρυνση του δημοσίου από περίπου 8χιλ ιερείς, όταν στην ΕΡΤ μόνο εργάζονται 3χιλ χαραμοφάηδες, που αποδεδειγμένα δεν προσφέρουν κάτι.

Συνυπολογίζοντας το κόστος για συντήρηση κτιρίων, μηχανημάτων, οχημάτων, εξωτερικές παραγωγές κλπ, το συμπέρασμα είναι αυτό που υποψιάζεστε.

Η εκκλησία τουλάχιστον, μοιράζει ένα πιάτο φαγητό, ένα ρούχο, στους άστεγους, αυτοί της ΕΡΤ τι προσφέρουν πέρα από το να υπηρετούν την εκάστοτε κομματική εξουσία;

Κι η ΕΡΤ είναι μια παρωνυχίδα του πλούτου που σπαταλάται άσκοπα αριστερά και δεξιά, το να συζητάμε λοιπόν πως η αιτία του διαχωρισμού είναι το κόστος, είναι αστείο.
Προτιμότερο να πουν την αλήθεια, πως στόχος είναι ο αποκλεισμός κάθε διεξόδου, η απόλυτη προβατοποίηση του καθενός, σε σημείο να μην υπάρχει ούτε καλντερίμι διαφυγής από το επιβαλλόμενο μοντέλο ζωής …

Απαντώ προκαταβολικά και στους γλυκανάλατους δήθεν ισορροπιστές που θα προτάξουν το εύπεπτο επιχείρημα «η πίστη είναι εσωτερικό θέμα, όποιος την αναζητά, μπορεί να τη βρει και χωρίς να υπάρχουν παπάδες κι εκκλησιές τριγύρω».

Κι έτσι να ήταν, γιατί δυσκολεύουμε αυτή τη διέξοδο, γιατί προσπαθούμε να την κάνουμε ακόμα πιο δυσδιάκριτη;

Ακόμα κι αν η εκκλησία και η πίστη δε σώζουν, γιατί δεν επιτρέπουμε να υπάρχουν σε κοινή θέα; Κι αφήστε να αποφασίσουν, όσοι θα δοκιμάσουν να βρουν εκεί τη λύτρωση…

Ας μην κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας, αυτό είναι το ζητούμενο, το μαρτυρά η δέσμευση του Τσίπρα πως θα πληρώνει το μισθολόγιο των ιερέων με τη μορφή επιδόματος, άρα για τον κρατικό προϋπολογισμό είναι ίσα βάρκα ίσα πανιά, οπότε ευνουχίζεται και το δήθεν επιχείρημα περί κόστους! Κάποια στιγμή θα περικοπεί, θα ξαναπερικοπεί, μέχρι να καταργηθεί, με προφανές αποτέλεσμα τον κοινωνικό αφανισμό της εκκλησίας και όσων πρεσβεύει.

Δεν είναι υποχρεωτικό να τα αποδέχεσαι, προσφέρουν όμως ένα εναλλακτικό μονοπάτι στο μονόδρομο που περιέγραψα, αν όχι σε σένα -αν και ποτέ δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει- σε κάποιους άλλους. Για πιο λόγο να μην υπάρχει; Ακόμα κι αν δεν κάνει καλό, η ύπαρξη της σίγουρα δε βλάπτει.

Η οργανωμένη προτυποποίηση ενός συγκεκριμένου μοντέλου ζωής κι η στοχοποιημένη εξαφάνιση ενός άλλου, θα έπρεπε αν μη τι άλλο να πονηρέψει τον καθένα..
Κατά τα λοιπά, ας διαχωρίσουν ότι αγαπάνε, όσοι προαλείφονταν για ιερείς θα βρουν δουλειά στην ΕΡΤ και σε 100 χρόνια το αντίστοιχο θέμα σε κάποια κανάλια θα είναι πως «μαθητές τεμάχισαν συμμαθητή τους και τον έφαγαν μαγειρευτό» με τους καλεσμένους ν΄ αναρωτιούνται «που βρήκαν τη συνταγή».

ΥΓ. Όλα τα παραπάνω, περιγράφουν τη μια όψη του νομίσματος. Η άλλη αφορά την εκμετάλλευση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Οι περισσότεροι αναρωτιούνται γιατί δεν έχει συμβεί ήδη, μη αντιλαμβανόμενοι το αυτονόητο.

Το γεγονός πως η περιουσία της εκκλησίας εδώ κι αιώνες παραμένει…περιουσία, έχει να κάνει ακριβώς με το ότι παρέμεινε εκκλησιαστική. Σε περίπτωση που μετατρεπόταν σε κρατική, θα είχε κατασπαταληθεί σε μίζες, καταθέσεις στην Ελβετία και άνοιγμα μερικών εκατοντάδων ΕΡΤ για βόλεμα ημέτερων, οπότε σήμερα δε θα συζητούσαμε γι αυτήν.

Το κράτος είχε τη δική του περιουσία, απείρως πολλαπλάσια από την εκκλησιαστική και την μηδένισε, με αποτέλεσμα να ζει σήμερα με δανεικά!

Πόσο βλαξ μπορεί να είναι κάποιος, που θεωρεί ως πανάκεια την παραχώρηση πλούτου προς εκμετάλλευση, σε αποδεδειγμένα αποτυχημένους διαχειριστές, άπληστους και καιροσκόπους;
Εικάζω πως οι ίδιοι, θα άδειαζαν τους αποταμιευτικούς τους λογαριασμούς, για να δανείσουν κάποιον εξαρτημένο τζογαδόρο για να παίξει στο καζίνο, με προοπτική να τους επιστρέψει περισσότερα, όταν του κάτσει η μπίλια…..