Ποδόσφαιρο fast food και αγωνιστική ένδεια

Έχω στ’ αλήθεια μεγάλο σεβασμό στην εθνική του Σκίμπε. Όχι τόσο για την εικόνα που δείχνει όσο για την προσπάθεια που καταβάλουν οι ποδοσφαιριστές, είναι φανερό πως χαίρονται που φοράνε τη γαλανόλευκη, δεν το κάνουν από αγγαρεία.

Κι αυτό δείχνει πως και καλό κλίμα υπάρχει στα αποδυτήρια και καλή δουλειά γίνεται. Παρουσιάζουν αξιοπρεπή εικόνα συνόλου, δεν είναι ρεμπέτ-ασέρ, κουβαλάνε όλα τα χαρακτηριστικά πραγματικής ομάδας, άσχετα με το διαφαινόμενο ταβάνι.

Ταβάνι υπάρχει για όλους άλλωστε, ας μην το ξεχνάμε αυτό. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε επίσης που ουδείς φέρει ευθύνη για το ταβάνι ή τα όρια που έχει, αρκεί να καταθέτει κάθε ικμάδα των δυνάμεων του.

Μακάρι να διαψευσθώ, έχω την αίσθηση όμως πως είναι ουτοπικό να περιμένουμε κάτι περισσότερο από μια αξιόλογη προσπάθεια πρόκρισης. Δεν είναι καθόλου προσβλητικό ή υποτιμητικό αυτό για τους παίκτες που τη στελεχώνουν, ορισμένοι από αυτούς είναι και αξιόλογοι, κάποιοι μάλιστα και καταξιωμένοι.

Το βιογραφικό του Παπασταθόπουλου ας πούμε, θα το έβλεπαν με το κιάλι ακόμα και τα μέλη της χρυσής εθνικής του 2004. Εκείνη η γενιά όμως, όπως και αυτή που την διαδέχτηκε, είναι ίσως αυτό που κατά μια άποψη θα στοιχειώνει και τη νυν και τις επόμενες.

Δε συμβαίνει μόνο με την εθνική μας αυτό, παντού και πάντα όταν αποχωρεί κάποιο σημαντικό στέλεχος ή ένα κομμάτι, πάνω στο οποίο στηρίχτηκε όλο το οικοδόμημα, τίποτα πια δεν είναι ίδιο. Στη θεωρία, ο λόγος είναι κυρίως ψυχολογικός και λιγότερο πρακτικός-αγωνιστικός, διότι υπάρχει πάντα αυτός ο ένας, ο αρχηγός, ο βασικός πυλώνας, ή ένα σύνολο αυτών, που τραβάνε το κάρο και βάζουν τη σφραγίδα.

Όταν έρθει το τέλος λοιπόν, εκείνο που αφήνουν πίσω υφίσταται το σοκ της μοναξιάς, που θέλει χρόνο να ξεπεραστεί, αν ποτέ ξεπεραστεί. Το «αν ποτέ», έχει να κάνει και με τις πάσης φύσεως υποδομές που υπάρχουν όχι μόνο για να χτιστεί κάτι εκ νέου, αλλά και για να απορροφηθούν οι κραδασμοί και οι συνέπειες του σοκ.

Ο Παναθηναϊκός στη μετά Ομπράντοβιτς εποχή πέρασε από πολλές διακυμάνσεις, ο τελευταίος διέθετε τόσο ισχυρή προσωπικότητα, που ακόμα και η ανάμνηση του επισκίαζε τα πάντα.

Το ίδιο είχε πάθει και η χάρτινη στην προ χάρτινη εποχή, με τον Μπάγεβιτς, μετά την αποχώρηση του για το γαύρο, ξόδεψε ένα μεγάλο διάστημα σε μια δίνη εσωστρέφειας και λογής λογής παλινδρομήσεις.

Επίτηδες ανέφερα τον Μπάγεβιτς, γιατί για τον Ομπράντοβιτς θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί πως αν όχι ο κορυφαίος στην Ευρώπη ήταν σίγουρα μέσα στους καλύτερους, άρα θεωρητικά ήταν δύσκολο να αντικατασταθεί. Ο Ντούσαν όμως δεν ήταν δα και κάνα φοβερό όνομα στην Ευρώπη, στη χάρτινη πριν γίνει χάρτινη καταξιώθηκε ως προπονητής, οπότε δεν ήταν δύσκολο να έρθει κάποιος καλύτερος.

Να γιατί ένας βασικός λόγος, είναι ψυχολογικός. Και καλύτερος να ερχόταν πάντως δε θα έσωζε την κατάσταση, ίσα ίσα το πιθανότερο είναι να καιγόταν. Όταν κλείνει ένας κύκλος με την αποχώρηση του βασικού σχεδιαστή ή ακρογωνιαίου λίθου, μοιραία η διάδοχη κατάσταση βουλιάζει στη μιζέρια.

Είναι σα να χωρίζεις με τον έρωτα της ζωής σου, γύρω σου θα κυκλοφορούν σίγουρα άνθρωποι με ισχυρότερα χαρακτηριστικά από αυτά που σε γοήτευαν στον πρώην. Κι όμως, είναι δύσκολο έως αδύνατον να ξανανιώσεις το ίδιο, οπότε και να βρεις καλύτερο, είναι σα να μη βρήκες.

Συνήθως μάλιστα αυτό ακριβώς είναι και το λάθος, ότι βρίσκεις κάτι και προσπαθείς με το ζόρι να χώσεις τον νυν στο καλούπι του πρώην, με το αποτέλεσμα να είναι καταστροφικό. Πηγαίνοντας ο Ομπράντοβιτς στον Παναθηναϊκό ή ο Μπάγεβιτς στη χάρτινη πριν γίνει χάρτινη, δεν υπήρχε απαίτηση να καταφέρουν όσα κατάφεραν.

Από τους διαδόχους τους όμως υπήρχε, ήταν το μέτρο σύγκρισης, με εκείνα που πέτυχαν οι προκάτοχοι, κάτι που διαμόρφωνε μια απολύτως θνησιγενή κατάσταση. Από την εθνική του Ρεχάγκελ μετά το 2004, ουδείς είχε την απαίτηση να επαναλάβει παρόμοιο θρίαμβο. Ούτε καν ο ίδιος ο Ρεχάγκελ.

Τον διαδέχτηκε ο Σάντος που μας ήξερε καλά ως ποδόσφαιρο και ως χαρακτήρες αφενός, η δε μετάβαση έγινε ομαλά αφετέρου. Σιγά σιγά και διακριτικά, με την διάδοχη κατάσταση στο έμψυχο δυναμικό να μη γίνεται απότομα, αλλά με παίκτες που είχαν ζήσει ατμόσφαιρα αποδυτηρίων της φουρνιάς του 2004.

Όταν κλήθηκε για πρώτη φορά στην εθνική ο Γιώργος Σαμαράς, καθόταν σε μια γωνιά των αποδυτηρίων και κοιτούσε με δέος τους συμπαίκτες του, λες και ήταν βαποράκι και κρατούνταν στο ίδιο κελί με τον Εσκομπάρ. Πήρε χρόνο στους υπόλοιπους, μέχρι να τον ξεψαρώσουν.

Σήμερα μιλάμε για τους διάδοχους των διαδόχων που δεν είναι κληρονόμοι παραστάσεων, αλλά μόνο αναμνήσεων, ίσως και απαιτήσεων. Απαιτήσεων όχι για να σηκώνουν Γιούρο εννοείται, αλλά για να προκρίνονται σε τελικές φάσεις.

Έτυχαν στην περίπτωση μάλιστα, που το Ελληνικό ποδόσφαιρο βιώνει στο έπακρο τον αρπακολατζήδικο τρόπο λειτουργίας του, χωρίς υποδομές, σχολές, σχέδιο και προγραμματισμό. Στην περίπτωση της εποχής Σκίμπε λοιπόν, εκτός από τον ψυχολογικό παράγοντα, σημαντικό ρόλο παίζει και ο αγωνιστικός.

Ίσως είναι η πιο φτωχή γενιά από άποψης υλικού, ούτε οι συγκυρίες δε μας ευνοούν, να πεις πως παρά τη γύμνια, μας έλαχε μια καλή παρτίδα, πάνω στην οποία μπορούμε να βασιστούμε, έστω για τα στοιχειώδη.

Είχα γράψει και μετά από παλιότερο αγώνα της εθνικής, πως έτσι και για κάποιον λόγο απουσιάσει ο Παπασταθόπουλος και ο Μήτρογλου, η δυναμική μας θα είναι επιπέδου Λουξεμβούργου, άντε λίγο παραπάνω.

Το 2004 παίκτες αξίας όπως ο Ζήκος και ο Στολτίδης βρίσκονταν εκτός εθνικής, στον τελικό παίξαμε χωρίς Καραγκούνη, ο Τσάρτας δεν ήταν ποτέ βασικός. Αυτοί οι παίκτες σήμερα δε θα ήταν απλώς βασικοί, θα ήταν πριμαντόνες.

Η ένδεια σε έμψυχο δυναμικό παίζει καθοριστικό ρόλο και είναι αποτέλεσμα της προχειρότητας που μας διακρίνει ως λαό, πακέτο με τη ροπή προς το fast food, σε κάθε επίπεδο. Δεν είναι θέμα Σκίμπε ή παικτών λοιπόν, αυτό το τυρί βγάζει η στάνη, όπως λέμε.

Ειδικά στις εθνικές τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα απ’ ότι στους συλλόγους, διότι προπονητές πες ότι βρίσκεις, με τους παίκτες τι γίνεται; Το καλάθι από το οποίο μπορείς να διαλέξεις έχει συγκεκριμένο προϊόν, δε μπορείς να φέρεις τον Βέρνμπλουμ ή τον Γιάγια Τουρέ, για να κάνεις το κλικ παραπάνω, που χρειάζεσαι.