Η διάρκεια της ζωής δεν είναι το μόνο που τη δικαιώνει. Γι’ αυτό και, από μια άποψη, σήμερα είναι απλώς Σάββατο και όχι μια μέρα χαράς και ελπίδας για έναν, κάποτε, «σύλλογο μεγάλο»…
Το «εκεί που είσαι ήμουνα κι εδώ που είμαι θα ‘ρθεις», εκφέρεται και ως έχει γραμμένο εδώ. Ως λίγο πικρόχολη ίσως, αλλά πάντως θεμιτή υπενθύμιση σε κάποιον νεώτερο, ότι ο χρόνος περνάει κι ότι μαζί του περνάνε και όλα τα ωραία και ξεχωριστά που αντιπροσωπεύει κάθε ηλικία. Ότι αν σε κοιτάζει «κάπως» κάποιος σήμερα, συνήθως με το σφρίγος, την τόλμη, την απερισκεψία και την αισιοδοξία της νιότης, θα έλθει η στιγμή που κάποιος θα κοιτάζει εκείνον έτσι «κάπως»…
Οπότε, καλό είναι να μη βασίζεται σε όσα του παρέχει χωρίς προσπάθεια το παρόν, αλλά να προετοιμάζεται για όσα αναπόφευκτα θα έλθουν στο μέλλον.
Είναι κάτι σαν «πατρική συμβουλή». Συνήθως δε μας αρέσουν τη στιγμή που τις ακούμε.
Αλλά, κατά κανόνα με λίγες εξαιρέσεις, η στιγμή στη ζωή μας που θα τις ανακαλέσουμε κουνώντας το κεφάλι, έρχεται, αργά ή γρήγορα.
Εκφέρεται όμως και με ερωτηματικό στο τέλος: «εκεί που είσαι, ήμουνα. Εδώ που είμαι, θα ‘ρθεις;» Κι όταν διαβάζεται έτσι, αντιπροσωπεύει μια πιο ενοχλητική, και μάλλον δυσοίωνη αλήθεια: ότι, καλώς ή κακώς, κάθε χρόνος που περνάει, σηματοδοτεί και μια νίκη στον αγώνα της επιβίωσης. Ότι, ρυτιδιασμένος ή όχι, με άσπρα πλέον –ή και χωρίς καθόλου- μαλλιά, με τη σάρκα να προδίδει το πνεύμα σταθερά μέρα με τη μέρα, πάντως, «εγώ», φίλε, τα κατάφερα. Τα πήδηξα τα παλούκια. Την ξεγέλασα την κακιά ώρα. Τη σκαπούλαρα, προς το παρόν. Έφτασα ως εδώ. Πενήντα. Εξήντα. Ογδόντα. Και τα έχω στην τσέπη τα όποια κρατούμενα εσύ υπολογίζεις να αποκτήσεις κάποτε. Έχει γράψει αυτό και δεν αλλάζει.
Αλλά ότι θα φτάσεις και εσύ εδώ που είμαι εγώ, δεν είναι καθόλου βέβαιο.
Οπότε, κράτα τον ενθουσιασμό της νεότητάς σου για τις αρμόζουσες χρήσεις της, τις ταιριαστές μ’ αυτήν. Και μην οικτίρεις τον «παλιό». Διότι εσύ, «παλιός» ίσως δε γίνεις ποτέ…
Είναι κι αυτό μια κάποιου είδους πατρική συμβουλή. Αλλά είναι λίγο αλαζονική και εμπεριέχει και μια πρέζα χαιρεκακίας, εκφρασμένη μάλιστα και εκ του ασφαλούς.
Και λόγω ηλικίας και λόγω επιτευγμάτων ο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος, που σήμερα κλείνει τα 110 του χρόνια, ίσως αισθανόταν ότι ήταν αδιαμφισβήτητο, δικαιωματικό προνόμιο του το γεγονός ότι έχει χρησιμοποιήσει πιο πολλές φορές στο παρελθόν όχι την πρώτη, αλλά τη δεύτερη εκφορά, τη λίγο αλαζονική. Και μάλιστα… erga omnes, για να είμαστε και του συρμού.
Επειδή τα στερνά τιμούν τα πρώτα, όμως, είναι πράγματι έτσι; Το δικαιούτο; Ή, τουλάχιστον, ήταν σώφρον να το κάνει;
Στα πιο σημαδιακά του γενέθλια ο Παναθηναϊκός γιόρταζε τα 100 του με την ακόμη φρέσκια τότε «πολυμετοχικότητα» να προσθέτει θεωρητικά πολλούς πόντους ακόμη στην υπερηφάνεια (ίσως και την έπαρση, αν θέλετε) της στιγμής. Κι όμως!
Ακόμη και τότε, ο σπόρος όσων ξεφύτρωσαν τη δεκαετία που ακολούθησε, είχε ήδη φυτευτεί: στη μάλλον πρόχειρα στημένη, άχρωμη, άνοστη και άγευστη «γιορτή για τα 100 χρόνια» που έγινε στο κλειστό του ΟΑΚΑ στα… 101 χρόνια της ομάδας και παρουσία μόλις 5000 ανθρώπων (!), ο Παύλος Γιαννακόπουλος μπήκε μέσα και είδε τα τέσσερα –τότε- λάβαρα των ευρωπαϊκών τίτλων της ομαδάρας του, να είναι κατεβασμένα και στη θέση τους να είναι κρεμασμένα κάτι διαφημιστικά του χορηγού της ΠΑΕ!
Μιλάμε για τον Παύλο Γιαννακόπουλο, τώρα, έτσι; Τον πιο εμβληματικό Homo Panathinaikous ίσως και όλων των εποχών! Και σε κάθε περίπτωση, τον άνθρωπο που πέρα και πάνω από κάθε άλλον ενσάρκωσε στο ακέραιο τα τελευταία τουλάχιστον 40 χρόνια, όλα όσα αρεσκόταν ανέκαθεν να δηλώνει ότι εκφράζει ο Παναθηναϊκός ως σύλλογος: αρχοντιά, κιμπαριλίκι, ανωτερότητα, ήθος, πείσμα, αυταπάρνηση, γνήσια αγάπη για την ομάδα.
Κι όμως: επειδή «τη γιορτή τη διοργάνωσε η ΠΑΕ», όπως τόλμησε κάποιος να του πει ως δικαιολογία, μπήκε στο κλειστό του ΟΑΚΑ, στο σπίτι του πρακτικώς, δηλαδή και είδε κατεβασμένα τα τρόπαια. Λες, μάλιστα και δεν ήταν τότε επίσης μέτοχος της ΠΑΕ, μ’ ένα σωρό λεφτά κατατεθειμένα στο εγχείρημα της «πολυμετοχικότητας».
Απίθανα πράγματα. Αλλά δυστυχώς και πολύ ενδεικτικά για τους λόγους που τα 110 χρόνια του συλλόγου –και με μοναδική εξαίρεση το μπάσκετ- είναι σαφώς τα πιο μελαγχολικά και χωρίς καμία διάθεση πανηγυρισμών (πόσο μάλλον έπαρσης κάποιου είδους…) του συλλόγου.
Το «σ’ όλα τα σπορ, παντοτινέ», είναι πια μια κενή ουσίας ρίμα στον ύμνο. Όλα τα σπορ του, πρακτικώς φυτοζωούν παρατημένα και ό,τι καταφέρνουν, οφείλεται στο μεράκι και την αυτοθυσία κάποιων άξιων, επίμονων ανθρώπων –που, όμως, είναι βέβαια αδύνατον να κάνουν θαύματα.
Η θεωρητική «αιχμή του δόρατος», το ποδόσφαιρο, έχει γίνει περίγελως χωρίς ούτε ένα μάγουλο να κοκκινίζει, απ’ όσα θα ‘πρεπε.
Το πιο κοντινό σε νέο γήπεδο-καρδιά του συλλόγου συνολικά, είναι αυτή η… μακέτα που παρουσιάστηκε στην ίδια εκείνη αλήστου μνήμης γιορτή, των 100 χρόνων.
Ο ΠΑΟ, ως σύλλογος, ως τμηματική (και ανά άθλημα αξιολογότατη, πρωταγωνιστική) έκφραση ενός ενιαίου αθλητικού ιδεολογήματος δεν υφίσταται πια.
Το ίδιο το «πράσινο» DNA μοιάζει να έχει αλλοιωθεί.
Και το χειρότερο όλων; Τα σημερινά «γενέθλιά» του, γιορτάζονται χωρίς ουσιαστική προοπτική να επιστρέψει στο ορατό μέλλον ούτε καν στο δεύτερο, τρίτο σκαλοπάτι του ψηλού και αγέρωχου πύργου που κάποτε αντιπροσώπευε το πραγματικό μέγεθος και το πραγματικό νόημά του ως «συλλόγου μεγάλου»…
Και μόνο γι’ αυτό καθαυτό το γεγονός ότι ως αθλητική οντότητα συμπληρώνει σήμερα τα 110 χρόνια ζωής του, οφείλονται λοιπόν Χρόνια πολλά στον Παναθηναϊκό Αθλητικό Όμιλο.
Δυστυχώς, στο κλίμα που γιορτάζονται όμως, του οφείλεται και μια υπενθύμιση, που κι αυτή μοιάζει με πατρική συμβουλή, αλλά δεν είναι αλαζονική, ούτε εμπεριέχει ίχνος χαιρεκακίας.
Η υπενθύμιση αυτή είναι ότι η διάρκεια της ζωής δεν είναι το μόνο που τη δικαιώνει.
Πολλά ακόμη πράγματα πρέπει να συνυπολογιστούν για να είναι αφορμή χαράς και ελπίδας τα όποια γενέθλια –πόσο μάλλον τα 110α.
Και υπό αυτό το πρίσμα, για τον Παναθηναϊκό σήμερα είναι απλώς Σάββατο…