Είναι άραγε οι σύγχρονοι αθλητές δυνατότεροι ή γρηγορότεροι; Part2

Στο πρώτο μέρος του κειμένου εξετάσαμε αναλυτικά τους τρόπους με τους οποίους η τεχνολογία επηρεάζει καθοριστικά τις αθλητικές επιδόσεις της εποχής μας. Τα ρεκόρ συνεχίζουν να καταρρίπτονται με αμείωτους ρυθμούς, επειδή οι σύγχρονοι αθλητές είναι πλέον εφοδιασμένοι με προηγμένα εργαλεία – ακόμα και στην προπόνηση – που τους επιτρέπουν να ξεπερνούν τα όρια της βιολογικής τους συγκρότησης. Τέτοιες πολυτέλειες αποτελούσαν σενάρια επιστημονικής φαντασίας κατά το πρόσφατο παρελθόν. Επομένως δεν υπάρχουν υπεράνθρωποι ή σούπερ ήρωες – αντίθετα έχει αλλάξει ριζικά η συνολική προσέγγιση του ανθρωπότητας στο κομμάτι του αθλητισμού. Η τεχνολογία αντιπροσωπεύει την ατμομηχανή της εξέλιξης – την δύναμη που κρύβεται πίσω από κάθε επίτευγμα που προκαλεί τον θαυμασμό της κοινωνίας.

Στο σημερινό κείμενο θα καταπιαστούμε με έναν επιπλέον λόγο, ο οποίος συνδέεται στενά μαζί της. Μάλιστα ορισμένοι ισχυρίζονται ότι αποτελεί απλώς την οργανική προέκταση της. Αναφερόμαστε φυσικά στην εξειδίκευση της σωματοδομής.

• Η μεγάλη έκρηξη των σωματότυπων

Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ο συλλογικός ανθρώπινος νους πίστευε στην αξία του κοινού σωματότυπου. Τι σημαίνει η έννοια κοινός; Αυτό που συναντάμε παντού γύρω μας. Ύψος και κιλά περίπου στον μέσο όρο (πχ. ούτε μεγάλο αλλά και ούτε πολύ μικρό ύψος). Φαντάζει απίστευτο αλλά η παραπάνω λογική εφαρμοζόταν καθολικά, ανεξαρτήτως από τις απαιτήσεις του κάθε σπορ. Ας αναφέρουμε ένα παράδειγμα για να έχετε ένα πραγματικό μέτρο σύγκρισης.

Το 1920 ένας αθλητής που αγωνιζόταν στο άλμα εις μήκος και ένας άλλος που είχε επιλέξει την σφύρα, διέθεταν χοντρικά παρόμοιο σώμα ( από άποψη κιλών/ύψους). Προσέξτε πως οι ανάγκες των δυο σπορ είναι εντελώς αντιδιαμετρικές. Στην σφύρα βασίζεται στα μυικά κιλά και στην δύναμη – στο άλμα εις μήκος είναι απαραίτητο να είσαι πιο ελαφρύς, ώστε να ταξιδέψεις περισσότερη ώρα στον αέρα. Η αλήθεια είναι ότι ακούγεται γελοίο και σίγουρα κάπως παράξενο. Ευτυχώς δεν έμελλε να κρατήσει για πάντα.

Σταδιακά οι προπονητές συνειδητοποίησαν με την βοήθεια επιστημονικών μελετών ότι ορισμένες ιδιομορφίες του σώματος (πχ μακριά χέρια/λεπτά πόδια) πιθανώς να ευνοούν τις επιδόσεις σε συγκεκριμένα αγωνίσματα. Στρώθηκαν αμέσως στην δουλειά και πολύ γρήγορα δημιούργησαν μια δομή, η οποία σήμερα είναι γνωστή με τον όρο ‘’αθλητικό προφίλ’’. Με απλά λόγια: αν κάποιος είναι ψηλός, πρέπει να φροντίσουμε να τον κατευθυνθεί προς το μπάσκετ ή το βόλεϊ. Τα χαρακτηριστικά δηλαδή της σωματοδομής του, ταιριάζουν στο προφίλ των εν λόγω αθλημάτων. Κάπως έτσι λοιπόν ξεκίνησε ένα είδος επιστημονικής διαλογής – με το πέρασμα των ετών τα σώματα των επαγγελματιών του χώρου άρχισαν να διαφέρουν ολοένα και περισσότερο μεταξύ τους.

Στους τελευταίους Ολυμπιακούς Αγώνες, ο μέσος σφυροβόλος ήταν ψηλότερος κατά 2 πόντους και 6 κιλά βαρύτερος συγκριτικά με τους συμμετέχοντες στο άλμα εις μήκος. Καμία σχέση με ότι συνέβαινε το 1920. Υπό αυτό το πρίσμα, οι αλλαγές που συντελέστηκαν στο αγαπημένο μας μπάσκετ λαμβάνουν κυριολεκτικά βιβλικές διαστάσεις. Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα το ποσοστό των παικτών με κορμί άνω των 213 (7 feet) εκατοστών διπλασιάστηκε (από 5% σε 10%). Την στιγμή που διαβάζετε αυτές τις γραμμές ένας στους δέκα μπασκετμπολίστες του ΝΒΑ διαθέτουν τουλάχιστον ανάλογο ύψος. Ο αντίστοιχος βέβαια πληθυσμός τους στην κοινωνία παραμένει εξαιρετικά μικρός. Με βάση όλα αυτά μπορούμε να εξάγουμε δύο χρήσιμα συμπεράσματα.

• Το ΝΒΑ ψήλωσε σε σημαντικό βαθμό σε αντίθεση με την ανθρωπότητα σαν σύνολο. Η εξειδίκευση των σωματότυπων είχε ως αποτέλεσμα την εισροή περισσότερων ψηλών ατόμων στην λίγκα.
• Εάν είσαστε κάτοικος Αμερικής και γνωρίζετε κάποιον 7 footer, τότε υπάρχει 17% πιθανότητα να παίζει τώρα στο ΝΒΑ. Φοβερό;

Συνοπτικά τα παραπάνω ευρήματα παρουσιάζονται στην εικόνα που ακολουθεί. Προσέξτε πως οι αποκλίσεις των σωματοδομών αυξάνονται δραματικά όσο πλησιάζουμε στο σήμερα (από τις κίτρινες στις μπλε βούλες).  Το γράφημα ονομάστηκε χαϊδευτικά από την επιστημονική κοινότητα ως ’’ η Μεγάλη Έκρηξη των Σωματότυπων’’ (The Big Bang of Bodytypes).

MUST READ

Με επιστροφές αλλά χωρίς Έσε ο Ολυμπιακός κόντρα στην ΑΕΚ

Οι μικροκαμωμένοι αθλητές γίνονται ολοένα και πιο μικροκαμωμένοι και το αντίστροφο. Η εποχή του Βιτρούβιου ανθρώπου – που εμπνεύστηκε και σχεδίασε ο Leonardo Da Vinci – φαίνεται ότι έχει περάσει πια ανεπιστρεπτί.