Δεν μας τα είπες καλά για τον τζόγο Ευκλείδη…

Παρακολούθησα λίγο χτες την τρίτη συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής για το νομοσχέδιο για την αγορά παιγνίων. Ένα νομοσχέδιο, που όπως έχω ήδη γράψει, δεν κάνει τίποτα άλλο από το να εξυπηρετεί τα συμφέροντα της ΟΠΑΠ ΑΕ.

Στη χτεσινή συζήτηση ο αρμόδιος υπουργός Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε να απαντήσει σε αρκετά ερωτήματα που είχαν τεθεί τις προηγούμενες μέρες. Γιατί προηγήθηκε αυτό το νομοσχέδιο που αφορά αποκλειστικά και μόνο τα παιγνιομηχανήματα; Γιατί δεν κατέβηκε συνολικό νομοσχέδιο για όλο τον τζόγο; Γιατί η κυβέρνηση επικαλείται μια μελέτης της Deloitte για λογαριασμό της ΕΕΕΠ που υποτίθεται ότι δικαιώνει τις αλλαγές που φέρνει ο νόμος, όταν οι παραδοχές της μελέτης αυτής έχουν αμφισβητηθεί ακόμη και από τις υπηρεσίες της Κομισιόν;

Σε όλα αυτά είχε λίγα να πει ο κ. Τσακαλώτος. Το μόνο που είχε να πει ήταν παίρνει την ευθύνη για την επίσπευση του μέρους της νομοθετικής ρύθμισης που αφορά τα VLTs, επειδή θέλει να εισρεύσουν όσο το δυνατό πιο γρήγορα έσοδα από τη φορολογία.

Όμως, αυτό που μου έκανε τη χειρότερη εντύπωση ήταν ο θλιβερός τρόπος με τον οποίο τοποθετήθηκε ο κ. Τσακαλώτος στις καταγγελίες που είχε κάνει ο προηγούμενος επικεφαλής της ΕΕΕΠ, της ανεξάρτητης διοικητικής αρχής που επιβλέπει τον τζόγο, Αντώνης Στεργιώτης στην προηγούμενη συνεδρίαση της επιτροπής.

Εκεί ο κ. Στεργιώτης είχε αποκαλύψει ότι πρακτικά το νομοσχέδιο αυτό έγινε καθ’ υπαγόρευση της ΟΠΑΠ ΑΕ, κατά τρόπο ανάλογο με αυτό που προσπάθησε να κάνει η ΟΠΑΠ στην Κύπρο όπου προκλήθηκε μεγάλος θόρυβος όταν αποκαλύφθηκε ότι προσπαθούσε να υπαγορεύσει ρυθμίσεις στην κυπριακή κυβέρνηση. Ο κ. Τσακαλώτος γνωρίζει καλά ποιος είναι ο κ. Στεργιώτης.

Για την ακρίβεια ήταν από αυτούς που τον επέλεξαν το 2015 για τη θέση του επικεφαλής της ΕΕΕΠ. Και τον επέλεξαν γιατί ήταν ένα στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, με μεγάλη επαγγελματική εμπειρία στο χώρο του τζόγου, το οποίο είχε μια σαφή τοποθέτηση για την ανάγκη να μπουν όρια και κανόνες τον τζόγο, μια συνήθεια που μπορεί να γίνει εθιστική και να έχει τεράστιες κοινωνικές επιπτώσεις. Και τι έκανε ο κ. Στεργιώτης; Στο πλαίσιο της γραμμής του ΣΥΡΙΖΑ που υποτίθεται ότι ήταν κατά της «καζινοποίησης» της χώρας, έφτιαξε έναν κανονισμό για τα «φρουτάκια» με κριτήριο να περιοριστεί ο κίνδυνος εθισμού αλλά και η πιθανότητα ξεπλύματος μαύρου χρήματος μέσα από τέτοιες πρακτικές.

Αυτό περιλάμβανε απλά μέτρα: αναγραφή του ΑΦΜ στην κάρτα παίκτη, χαμηλό ανώτατο παικτικό όριο, συγκεκριμένο ωράριο και απόσταση από το ένα κατάστημα με «φρουτάκια» στο άλλο για να μην φτιάχνονται «καζινογειτονιές». Όλα αυτά βγαλμένα από τη γνώση του χώρου και τις μελέτες για τον κίνδυνο εθισμού στον τζόγο. Τον κανονισμό αυτό ενέκριναν τα άλλα μέλη της ΕΕΕΠ, συμπεριλαμβανομένου και του τωρινού επικεφαλής της κ. Καραγρηγορίου, ενώ είχε και τη συναίνεση του ίδιου του Ευκλείδη Τσακαλώτου που αρχικά διαβεβαίωνε ότι στήριζε τον επικεφαλής της ΕΕΕΠ απέναντι στις αιτιάσεις της ΟΠΑΠ ΑΕ για τις αλλαγές στον κανονισμό.

Τώρα έρχεται ο κ. Τσακαλώτος, δεν λέει λέξη για να απαντήσει στις καταγγελίες και απλώς υποστηρίζει ότι ο κανονισμός Στεργιώτη ήταν όντως «ο πιο αυστηρός» από όσους διαμορφώθηκαν, αλλά ήταν υπερβολικά αυστηρός και υπήρχε περίπτωση να οδηγούσε στο αντίθετο αποτέλεσμα. Αναρωτιέμαι που είδε ο κ. Τσακαλώτος την υπερβολική αυστηρότητα σε έναν κανονισμό που προσπαθούσε να αντιμετωπίσει μια δραστηριότητα που έχει τέτοιους κινδύνους. Δεν είναι τυχαίο ότι στην προηγούμενη συνεδρίαση είχε προσκληθεί και εκπρόσωπος του ΚΕΘΕΑ.

Αυτό που δεν λέει ο κ. Τσακαλώτος είναι ότι σταδιακά η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και ο ίδιος μετατοπίστηκαν σε μια γραμμή εξυπηρέτησης της ΟΠΑΠ ΑΕ και των Τσέχων και Ελλήνων μετόχων της (Μελισσανίδης και Κοπελούζος). Για αυτό και η κυβέρνηση δεν ανανέωσε τη θητεία του κ. Στεργιώτη στη θέση του επικεφαλής της ΕΕΕΠ και έβαλε στη θέση του τον κ. Καραγρηγορίου, επίσης στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ (είχε διατελέσει και αποσπασμένος στο γραφείο του κ. Μάρδα ενώ ήταν μέλος της ΕΕΕΠ), ο οποίος έφτιαξε νέο κανονισμό κομμένο και ραμμένο στα μέτρα των απαιτήσεων της ΟΠΑΠ ΑΕ.

Τα σημάδια, όμως, είχαν φανεί και νωρίτερα. Ο κ. Στεργιώτης έχει καταγγείλει στον ντοκιμαντέρ μου «ΟΠΑΠ: από το μεγάλο ξεπούλημα στα καζίνο της γειτονιάς» ότι όταν προσπάθησε να δώσει στο γραφείο του κ. Τσακαλώτου στικάκι με όλα τα δεδομένα για το σχέδιο “Cloud”, εκείνοι αρνήθηκαν να το παραλάβουν.

Τι ήταν το “Cloud”; Ένα σχέδιο που είχαν επεξεργαστεί αρχικά οι Έλληνες μέτοχοι της ΟΠΑΠ ΑΕ για να μοιραστούν οι άδειες για τα φρουτάκια σε διάφορους ανθρώπους της νύχτας κ.λπ. Τα στοιχεία για το σχέδιο αυτά περιλάμβαναν αναλυτικό κατάλογο των καταστημάτων, στοιχεία των ιδιοκτητών κ.λπ.

Το σχέδιο τελικά εγκαταλείφθηκε (πιθανώς γιατί σταδιακά εκτιμήθηκε ότι η λύση ήταν να πάρει όλες τις άδειες για «φρουτάκια» η ΟΠΑΠ ΑΕ αλλά ο αριθμός να είναι μικρότερος, αυτό που επικυρώνει ο τωρινός νόμος). Ωστόσο το ερώτημα παραμένει: γιατί δεν θέλησε να παραλάβει τα σχετικά στοιχεία ο αρμόδιος υπουργός; Μήπως γιατί μετά θα έπρεπε να κάνει κάτι με την ιδιότυπη αντίληψη για τη «νόμιμη επιχειρηματικότητα» που έχουν ιδίως οι Έλληνες μέτοχοι της ΟΠΑΠ ΑΕ;

Με αυτή την έννοια, ας αφήσει τα περί υπερβολικά αυστηρού κανονισμού ο κ. Τσακαλώτος. Απλή υποχώρηση απέναντι στις απαιτήσεις και τους εκβιασμούς της ΟΠΑΠ ΑΕ ήταν. Όπως υποχώρηση απέναντι στους εκβιασμούς της ΟΠΑΠ ΑΕ έκανε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνηση όταν το 2016 έσπευσε να ακυρώσει το τέλος ανά στήλη και να το αντικαταστήσει με φορολογία επί των κερδών που δεν έθιγε τα συμφέροντα της ΟΠΑΠ ΑΕ.

Όπως υποχώρηση έναντι της ΟΠΑΠ ΑΕ έκανε όταν επέτρεψε ειδικό καθεστώς στα καταστήματα της ΟΠΑΠ (από τη πληρωμή λογαριασμών έως την προσφορά υπηρεσιών «ηλεκτρονικού πορτοφολιού»). Όπως ετοιμάζεται να κάνει τώρα προτάσσοντας την εξυπηρέτηση της ΟΠΑΠ ΑΕ σε σχέση με τα VLTs, έστω και στο όνομα του να εισπράξει 100 εκατομμύρια επιπλέον σε φόρους το 2018 (αν τα εισπράξει βέβαια μια που αρκετοί υποστηρίζουν ότι τα «φρουτάκια» κυρίως θα «κανιβαλίσουν» ήδη εγκατεστημένα παιχνίδια όπως το ΚΙΝΟ).

Και επειδή υπάρχει η συνήθεια άμα μιλάς για αυτά τα θέματα διάφοροι να βγαίνουν και να λένε «εσύ τα λες αυτά γιατί υποστηρίζεις τους άλλους», η γνώμη μου είναι σαφής. Το μονοπώλιο στον τζόγο έχει νόημα μόνο εάν είναι δημόσιο μονοπώλιο. Όπως ήταν δημόσιο μονοπώλιο ο ΟΠΑΠ και τα έσοδα πήγαιναν για να χτίζονται γήπεδα και για να χρηματοδοτείται ο αθλητισμός. Ένα ιδιωτικό μονοπώλιο στον τζόγο, οπλισμένο πολύ μεγάλη διαφημιστική δαπάνη ικανή να εξασφαλίζει χειραγώγηση του Τύπου, είναι από τα πιο τοξικά πράγματα που μπορούν να συμβούν σε μια κοινωνία. Και δυστυχώς σε αυτό το δρόμο βαδίζουν οι επιλογές και της κυβέρνησης και του Ευκλείδη Τσακαλώτου.