Οι αναφορές σε στρατηγική «τύπου ακορντεόν» είναι καλές για να συνεννοούνται οι επιδημιολόγοι. Η κοινωνία χρειάζεται πυξίδα και οδικό χάρτη εξόδου.
Παρατηρώ ότι εσχάτως η αγαπημένη μεταφορά για το πώς θα αντιμετωπιστεί η πανδημία είναι αυτή του ακορντεόν.
Με αυτό τον τρόπο περιγράφεται μια στρατηγική που ανάλογα με τις δυναμικές της πανδημίας πότε ανοίγει κάπως η κοινωνία μέσα από χαλάρωση των μέτρων και πότε κλείνει μέσα από αυστηροποίηση.
Δεν είμαι επιδημιολόγος και δέχομαι εξαρχής ότι για να το προτείνουν αυτό οι ειδικοί κάτι γνωρίζουν παραπάνω.
Όμως, κάποια στιγμή πρέπει να καταλάβουμε ότι πέραν από τους σχεδιασμούς των επιδημιολόγων υπάρχει και η κοινωνία.
Και στην κοινωνία δεν υπάρχει μόνο ο εύλογος φόβος για έναν επικίνδυνο ιό που μπορεί να γονατίσει τα συστήματα υγείας και να οδηγήσει σε πλήθος θανάτους.
Υπάρχει ταυτόχρονα και κούραση από τα παρατεταμένα μέτρα και μεγάλη αγωνία για τις κοινωνικές επιπτώσεις. Δηλαδή, για το εάν θα ανοίξουν κανονικά τα μαγαζιά και για το εάν θα διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας.
Σε αυτή τη συνθήκη το να γίνονται ξανά τα μέτρα αυστηρότατα είναι πιθανό από ορισμένους να αντιμετωπιστεί ως επιπλέον πρόβλημα.
Ως η «σταγόνα που μπορεί να κάνει το ποτήρι να ξεχειλίσει».
Ως το «οριακό σημείο».
Το βλέπουμε και σε άλλες χώρες όπου υπήρξαν μαζικές αντιδράσεις στη λήψη επιπλέον απαγορευτικών μέτρων. Και όπου όσοι συμμετείχαν δεν ήταν μόνο «ψεκασμένοι».
Στην Ελλάδα, ευτυχώς, δεν έχουμε τέτοιες αντιδράσεις.
Έχουμε όμως μια αγωνία που μπορεί να γίνει αγανάκτηση.
Γι’ αυτόν τον λόγο και υπάρχει μεγάλη ανάγκη τα όποια μέτρα, όσο αυστηρά και εάν χρειάζεται να είναι, να ενταχθούν σε μια αφήγηση, με αρχή, μέση και τέλος.
Είναι προτιμότερο να ανακοινωθεί μεγαλύτερη περίοδος αυστηρών μέτρων, που ταυτόχρονα με σαφήνεια να συνδέεται με μια επόμενη πάγια χαλάρωση, με αξιοποίηση και του εμβολιασμού στο μεταξύ, παρά τη μια βδομάδα να έχουμε ημιελευθερία και μετά πάλι εγκλεισμό.
Χρειάζεται, δηλαδή, να υπάρξει ένα σχέδιο με ορίζοντα τουλάχιστον το καλοκαίρι και όχι μια επικοινωνιακή διαχείριση, εβδομάδα την εβδομάδα.
Δηλαδή να παρουσιαστεί βήμα βήμα το μήνα πώς θα πάμε τους επόμενους μήνες. Αυτό να αφορά τα περιοριστικά μέτρα, τα σχολεία, το εμπόριο, την οικονομία, τον τουρισμό τα ταξίδια.
Αυτό το σχέδιο να παρουσιαστεί με μια φωνή και ενιαίο τόνο και όχι με πολλαπλές διαρροές και «πληροφορίες» και κατά το δυνατό να τηρηθεί.
Ξαναλέω: ας είναι και πιο αυστηρό από όσο πρέπει. Ας περιλαμβάνει και εναλλαγές και τροποποιήσεις. Αλλά να είναι σχέδιο με προοπτική και όχι ένα διαρκές «βλέποντας και κάνοντας».
Κατανοώ ότι υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα και δεν είναι εύκολο να υπάρξουν μεσοπρόθεσμες εκτιμήσεις. Αναγνωρίζω ότι υπάρχουν «απροσδιοριστίες». Δέχομαι ότι κάποια μέτρα θα επανεξετάζονται κάθε στιγμή.
Αλλά ο βασικός καμβάς πρέπει να περιγραφεί τώρα.
Γιατί έτσι η κοινωνία θα έχει μπροστά της έναν οδικό χάρτη και μια πυξίδα. Θα ξέρει περίπου τι θα γίνει τους επόμενους μήνες.
Θα μπορεί να προγραμματίσει ο καθένας τη ζωή και τις επιλογές του.
Θα τηρεί τα μέτρα και θα αποδέχεται τους περιορισμούς γνωρίζοντας ότι είναι τμήμα ενός σχεδίου.
Και βέβαια θα μπορεί να έχει μια εικόνα του πότε περίπου θα μπορούμε να μιλάμε για έξοδο από τους περιορισμούς.
Και όλα αυτά θα κάνουν πραγματικά την κοινωνία ενεργό κομμάτι της μάχης ενάντια στον ιό.