Μια μεγάλη και μια ιστορική ομάδα

Αναρωτιούνται σχετικές αναρτήσεις στο διαδίκτυο «πότε θα καταφέρει ο Παναθηναϊκός να νικήσει τον Ολυμπιακό αφού δεν το κατάφερε χθες;». Επισημαίνουν δε ότι στο ματς στο Γ. Καραϊσκάκης οι «πράσινοι» είχαν με το μέρος τους την πλειοψηφία των πλεονεκτημάτων, καθώς οι ερυθρόλευκοι αντιμετώπιζαν μεγάλα προβλήματα από τις κορυφαίες απουσίες τους αλλά και την κούραση των διεθνών ποδοσφαιριστών τους, μερικοί από τους οποίους ταξίδεψαν ανά την υφήλιο στο παράθυρο του Νοεμβρίου για να παίξουν σε φιλικά (!!!) ματς, ενώ κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει τη μόνιμη απουσία του κόσμου τους, παράμετρος που αλλάζει εντελώς προς το καλύτερο την ομάδα.

Αν στα παραπάνω προσθέστε τις υποχρεώσεις του Ολυμπιακού στο UEFA Champions League με αντίπαλο την Σίτι του Πεπ Γκουαρντιόλα (Τετάρτη στο Καραϊσκάκη) αποδεικνύεται πως οι επισημάνσεις των «ειδικών» είναι πραγματικές, έχουν ισχυρή βάση και θα μπορούσαν, υπό προϋποθέσεις, να οδηγήσουν σε ένα διαφορετικό αποτέλεσμα.

Γιατί δεν οδήγησαν; Επειδή το ποδόσφαιρο δεν είναι το άθλημα των «αντικειμενικών προϋποθέσεων». Αν ήταν τέτοιο δεν θα είχε κανένα νόημα ο ανταγωνισμός πάνω στο χορτάρι. Θα έπαιζαν μπάλα τα εκατομμύρια των αφεντικών οι γιατροί και οι φυσικοθεραπευτές, οι μετακινήσεις και το επίπεδο της φυσικής κατάστασης.

Είτε μας αρέσει, είτε όχι το ποδοσφαιράκι είναι το δημοκρατικότερο των αθλημάτων, είναι η επιτομή της δυναμικής της διαφορετικότητας, είναι η αποθέωση του πνεύματος της ομάδας, είναι η κορωνίδα της συλλογικής λειτουργίας στην οποία εντάσσονται όλες οι ατομικές συμπεριφορές. Τι παράγουν όλα αυτά τα χαρακτηριστικά; Διαμορφώνουν ιστορικά την προσωπικότητα της ομάδας, συνθέτουν τη δυναμική της, χαρακτηρίζουν το αγωνιστικό dna της, ορίζουν αυτό που έχουμε μάθει να αποκαλούμε « το βάρος της φανέλας» ή αλλιώς «η καρδιά του πρωταθλητή».

Ο Ολυμπιακός κόντρα σε θεούς και δαίμονες νίκησε τον Παναθηναϊκό επειδή είναι (ή βρέθηκε) σε θέση να νικήσει πρώτα τον εαυτό του, δηλαδή τις απώλειες του, τις ατυχίες του, τις δυσκολίες του και τα ελλείμματα του.

Νίκησε επειδή κατάφερε να αποκαταστήσει ενεργητικά τις ισορροπίες του όταν αυτές διαταράχθηκαν, χωρίς ο ίδιος να ευθύνεται, επικαλούμενος, όπως έχει κάθε δικαίωμα να κάνει, την ιστορία του, τον χαρακτήρα του, τη δυναμική του, την γνωστή και δεδομένη ικανότητα του να διαμορφώνει συνθήκες ακραίας συσπείρωσης, άρα να επηρεάζει ή ακόμη να ορίζει ο ίδιος αποφασιστικά την αντικειμενική πραγματικότητα, δηλαδή τις απουσίες και τις υποχρεώσεις.

Ο Ολυμπιακός είναι μεγάλη ομάδα όχι επειδή τον ακολουθεί πολύς κόσμος ή επειδή έχει κατακτήσει πολλούς τίτλους ή επειδή ο ιδιοκτήτης του έχει πολλά λεφτά. Είναι μεγάλη ομάδα επειδή μπορεί και επηρεάζει υπέρ του σε συνθήκες ακραίας δυσκολίας την αντικειμενική πραγματικότητα. Αυτή την δομική ικανότητα του την ανέπτυξε και τη βελτίωσε θεαματικά στο πέρασμα των χρόνων, την εγκατέστησε στο dna του και δικαιούται (και το κάνει) να την επικαλείται όταν όλα γύρω του γίνονται πολύ δύσκολα.

Ο Παναθηναϊκός είναι μια ιστορική ομάδα. Ήταν, στο απώτερο παρελθόν μια μεγάλη ομάδα. Σήμερα είναι μια ανάμνηση της, όντως, μεγάλης ιστορίας του, γύρω από την οποία και την αντίθεση της με την αντίστοιχη του Ολυμπιακού διαμορφώθηκε το ελληνικό ποδόσφαιρο, ίσως και ο ελληνικός αθλητισμός.

Οι αγώνες του με τον Ολυμπιακό εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται «ντέρμπι» περισσότερο για ιστορικούς λόγους (κάτι σαν τις εθνικές επετείους) και πολύ λιγότερο επειδή πραγματικά αντιστοιχούν στον όρο ή έστω τον πλησιάζουν.

Τάχει αυτά η ιστορική εξέλιξη. Μεγάλες ομάδες περνάνε περιόδους κρίσης μεγαλύτερης ή μικρότερης διάρκειας, στις οποίες συνηθίζεται να επικαλούνται την ιστορική τους διαδρομή για να διατηρηθούν σε συνθήκες κορυφαίου ανταγωνισμού. Πέρασε κι ο Ολυμπιακός μια τέτοια περίοδο ( τα γνωστά «πέτρινα χρόνια») και πέρασε σύριζα από μια ενδεχόμενη δεύτερη (ευτυχώς προέκυψε Μαρινάκης στη δύση του καθεστώτος Κόκκαλη).

Το κλειδί της επιτυχίας του Ολυμπιακού ήταν ότι ακόμη και σε συνθήκες ακραίας υποχώρησης διατηρούσε μια αξιοπρόσεκτη, σχεδόν ισχυρή, δυναμική που του επέτρεπε να επικαλείται το όνομα του και την ιστορία του για να παραμένει ελκυστικός προορισμός για ποδοσφαιριστές ή για κάθε είδους διοικητικούς παράγοντες και επενδυτές.

Στον Παναθηναϊκό λείπουν όλες αυτές οι παράμετροι. Η σημερινή ομάδα δεν μπορεί να ξεφύγει από την μετριότητα (στην καλύτερη των περιπτώσεων) ό,τι και αν επικαλεστεί, ό,τι και αν ρίξει στο τραπέζι. Κανένας δεν παίρνει στα σοβαρά τους ετήσιους ή περιοδικούς προγραμματισμούς της, κανένα δεν ελκύει η προοπτική να συνεργαστεί μαζί της, ουδείς από όσους υποτίθεται πως την περιβάλλουν στο διοικητικό ή επενδυτικό κομμάτι την αντιμετωπίζει με συμπάθεια, έστω, την πιθανότητα να συνδεθεί μαζί της επενδυτικά.

Είναι πιθανό το νέο γήπεδο να αλλάξει τα δεδομένα εφόσον η διαχείριση του υπαχθεί στις ανάγκες της ομάδας και όχι του ιδιοκτήτη. Είναι πιθανό, αλλά όχι βέβαιο.

Έως τότε θα εξακολουθήσει, προς μεγάλη δυστυχία των οπαδών και του ελληνικού ποδοσφαίρου, να είναι μια ιστορική ομάδα που περιμένει δυο φορές το χρόνο να σηκώσει ψηλά τη σημαία του και να παρελάσει ενθυμούμενος περασμένα μεγαλεία …